Σοφοκλής, γλυκύτητα και μέτρο (Μέρος ΙΒ’)

20 Απριλίου 2017

Iokasti Κανείς δεν παίρνει στα σοβαρά αυτήν τη συγκλονιστική αποκάλυψη του τυφλού μάντη, και λιγότερο απ’ όλους ο ίδιος ο Οιδίποδας, ο οποίος υποψιάζεται ότι πρόκειται για μηχανορραφία του Κρέοντα, που εποφθαλμιά το θρόνο της Θήβας. Τη θανάτωση του Κρέοντα την αποτρέπει η παρέμβαση της Ιοκάστης, η οποία καθησυχάζει τον άνδρα της υποβαθμίζοντας την αξία της μαντικής τέχνης και των θεϊκών χρησμών: παρά την προφητεία του Απόλλωνα ότι ο Λάιος θα σκοτωνόταν από το γιο του, το παιδί χάθηκε στον Κιθαιρώνα και ο Λάιος φονεύθηκε από ληστές σε ένα τρίστρατο.

Ο Οιδίποδας, έντρομος, θυμάται όσα είχαν συμβεί στο τρίστρατο της Φωκίδας, αλλά εξακολουθεί να ελπίζει, καθώς η Ιοκάστη έκανε λόγο για ληστές, δηλαδή για περισσότερους δράστες.

Στο μεταξύ, εμφανίζεται στη σκηνή ένας αγγελιαφόρος από την Κόρινθο, που αναγγέλλει το θάνατο του Πόλυβου. Η είδηση καθησυχάζει ακόμη περισσότερο τον Οιδίποδα, που νιώθει πως κατάφερε να ξεφύγει από το πεπρωμένο, δηλαδή την πατροκτονία.

Όμως, ο αγγελιαφόρος, πέραν της είδησης για το θάνατο του βασιλιά της Κορίνθου, φανερώνει ό,τι γνωρίζει για την καταγωγή του Οιδίποδα: ήταν απλώς θετός γιος του βασιλικού ζεύγους της Κορίνθου, ένα έκθετο από τον Κιθαιρώνα, που είχε παραδοθεί στον ίδιον, τον κορίνθιο βοσκό, από έναν υπηρέτη του Λάιου.

Η Ιοκάστη, που προσπαθεί μάταια να σταματήσει τον τροχό της μοίρας, εισέρχεται απελπισμένη στο παλάτι, ενώ ο Οιδίποδας —τι τραγική ειρωνεία!— θεωρεί τον εαυτό του ένα παιδί της τύχης, δίνοντας στο χορό την αφορμή να τραγουδήσει ένα χορικό με εύθυμη μελωδία.

Πολύ σύντομα, όμως, η αλήθεια αποκαλύπτεται πλήρως: στη σκηνή παρουσιάζεται ο υπηρέτης του Λάιου, ο μόνος που γλίτωσε από τη μοιραία σύγκρουση στο τρίστρατο της Φωκίδας, ο ίδιος που επρόκειτο να εκθέσει το νεογέννητο αγόρι στον Κιθαιρώνα, αλλά το παρέδωσε τελικά στο βοσκό από την Κόρινθο. Τα λόγια του φανερώνουν στον Οιδίποδα με φοβερή διαύγεια όλα τα τραγικά γεγονότα που αφορούν τη ζωή του. Εκείνος ορμά μέσα στο παλάτι, βρίσκει κρεμασμένη την Ιοκάστη και οδηγείται στην αυτοτύφλωση, για να κλείσει παντοτινά την πηγή της όρασης.

Βάσει όλων των προαναφερθέντων, ο βασιλιάς Οιδίποδας δεν είναι μόνον ένας άνθρωπος που υπομένει, που περιμένει παθητικά το πεπρωμένο του, αλλά ένας άνθρωπος που με επιβλητική στάση πηγαίνει να το συναντήσει και το αρπάζει με ένα τέτοιο πάθος, με μια τέτοια φλόγα για την αναζήτηση της αλήθειας, που καθίσταται μια από τις ύψιστες μορφές του θεάτρου. Στα λόγια του Οιδίποδα συνυπάρχουν η μοίρα του και η επιβλητική φύση του.

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Φιλοσοφία και Λογοτεχνία": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/taxidia

WHAT ARE YOU LOOKING FOR?

Popular Tags

Φιλοσοφία και Λογοτεχνία - Ροή ειδήσεων