Φιλοσοφία και Λογοτεχνία - Ροή ειδήσεων

Μετά το θάνατο του Μυρσίλου ο λαός της Μυτιλήνης εξέλεξε τον Πιττακό «αισυμνήτην» και του έδωσε ρόλο αντίστοιχο με εκείνον του Σόλωνα στην Αθήνα, δηλαδή ενός πανίσχυρου διαιτητή, που είχε την υποχρέωση να συμβιβάσει τις αντικρουόμενες πλευρές, να δώσει τέλος σε ανυπόφορες οξύτητες και να εξασφαλίσει την τάξη στην πόλη.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς άσκησης της εξουσίας από το μισητό Πιττακό, ο Αλκαίος εκφράζεται με περιφρονητικό τρόπο για την ομόφωνη κατά τα άλλα εκλογή του πρώτου, κάνει λόγο όχι για αισυμνήτη αλλά για δικτάτορα, ενώ κατηγορεί τους Μυτιληναίους για την παντελή έλλειψη σθένους, ψυχικής και ηθικής δύναμης. Ο γάμος του μεγάλου του εχθρού με μια κοπέλα που προερχόταν από τη γενιά των Πενθιλιδών αποτέλεσε την αφορμή για μια ακόμη επίθεση εναντίον του.

Το τέλος της αντιφατικής —αρχικά φιλικής και μετέπειτα σφόδρα εχθρικής— σχέσης ανάμεσα στον Αλκαίο και τον Πιττακό δε μας είναι γνωστό μετά βεβαιότητας. Σύμφωνα με τον Διογένη τον Λαέρτιο και τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, ο Πιττακός συνέλαβε τον Αλκαίο και του έδωσε χάρη, τονίζοντας ότι η συγχώρηση είναι προτιμότερη από την εκδίκηση. Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε να υποθέσουμε βάσιμα ότι ο Αλκαίος επέστρεψε κάποια στιγμή στη γενέτειρά του, τη Μυτιλήνη.

Είναι γεγονός ότι τα ποιήματα του Αλκαίου δε διακρίνονται για την αφθονία των εικόνων τους. Μία όμως από αυτές, αλληγορικού χαρακτήρα, είναι πράγματι εντυπωσιακή: το σκάφος της πολιτείας έρχεται αντιμέτωπο με τη χειρότερη θαλασσοταραχή, οι άνεμοι λυσσομανούν, τα ψηλά κύματα σκεπάζουν τη βάση του καταρτιού και τα πανιά κουρελιάζονται.

Σε αυτήν την κρίσιμη ώρα κανείς δεν πρέπει, κατά τον Αλκαίο, να φυγοπονεί, όλοι πρέπει να συμπεριφέρονται σαν σωστοί άνδρες, αντάξιοι των γονιών τους, στερεώνοντας την κουπαστή και οδηγώντας το σκάφος σε ασφαλές λιμάνι.

Βάσει του περιεχομένου των αποσπασμάτων που έχουν διασωθεί, το έργο του Αλκαίου συντίθεται από ποιήματα στασιωτικά (πολιτικού χαρακτήρα, απευθυνόμενα στους εταίρους και τους φίλους), συμποτικά (τραγούδια του κρασιού), ερωτικά και μυθολογικά, καθώς και ύμνους προς τους θεούς (τον Απόλλωνα, τους Διόσκουρους, τον Ερμή, τον Ήφαιστο, τον Έρωτα κ.ά.).

Ο Αλκαίος συνδυάζει με έξοχο τρόπο τη ζωή με την έμπνευση, τη δράση με την ποιητική μετουσίωση, τον αγώνα με το στίχο. Για εκείνον το ποίημα είναι κατεξοχήν ένα όπλο στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες.

Τα έργα του χαρακτηρίζονται από τη λιτότητα της έκφρασης, τη μεγαλοπρέπεια του λόγου, τις εξαίρετες αλληγορίες και το σφοδρό πάθος.

Το λεσβιακό μέλος: ο Αλκαίος (Μέρος Α’)
Το λεσβιακό μέλος: ο Αλκαίος (Μέρος Β’)

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Φιλοσοφία και Λογοτεχνία": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/taxidia