Εντοπίστηκε λάθος στα θέματα των Λατινικών Θεωρητικής Κατεύθυνσης

Το φροντιστήριο «Κεντρικό» στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης διέκρινε ένα λάθος στα θέματα των Λατινικών. Επικοινώνησε με την πανελλήνια ένωση φιλολόγων (Π.Ε.Φ.) και με τη σύμφωνη γνώμη του προέδρου της δημοσιοποιεί το θέμα στο οποίο δικαιώθηκε.

Η επιστολή του φροντιστηρίου:
"Προς τους συναδέλφους του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων (Π.Ε.Φ.)
Θα επιθυμούσα να σας διατυπώσω έναν προβληματισμό αναφορικά με ένα συγκεκριμένο ζητούμενο των θεμάτων των φετινών Πανελλαδικών Εξετάσεων στο μάθημα των Λατινικών.

Συγκεκριμένα, στην άσκηση Β1, ανάμεσα στα άλλα ζητείται «ο αντίστοιχος τύπος στο συγκριτικό βαθμό» του επιθέτου nimia. Η ένστασή μου έγκειται στο κατά πόσο μπορεί να ζητηθεί από τους υποψηφίους ο τύπος αυτός του συγκεκριμένου επιθέτου – όχι από γραμματικής, αλλά από σημασιολογικής άποψης. Το δεδομένο άλλωστε είναι ότι το επίθετο nimius – a – um μεταφράζεται στο σχολικό εγχειρίδιο (μάθημα XXV) ως «υπερβολικός», ενώ στο Λεξικό του Ευστράτιου Τσακαλώτου ως «ὁ ἄγαν, ὁ λίαν ὑπερβάλλων».

Ως εκ τούτου, προκύπτει το συμπέρασμα ότι το συγκεκριμένο επίθετο προσδίδει μια ιδιότητα σε απόλυτο βαθμό. Στο σχολικό εγχειρίδιο επίσης δε γίνεται καμία αναφορά (στα μαθήματα XXVI – XXVII, των οποίων οι Παρατηρήσεις ασχολούνται με τα παραθετικά) για το αν το συγκεκριμένο επίθετο μπορεί να σχηματίσει παραθετικά, ενώ στη Γραμματική του Αχιλλέα Τζάρτζανου (παρ. 50) αναφέρεται ότι «Δεν έχουν παραθετικά (όπως και στην ελληνική γλώσσα) τα επίθετα που φανερώνουν ποιότητα ή ιδιότητα, η οποία δεν μπορεί να παρουσιάζει διάφορους βαθμούς, όπως είναι εκείνα που φανερώνουν [ ...] 5) κάτι απόλυτο ή άρνηση».

Είναι ευνόητο το ότι η πρόθεση των συναδέλφων της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων σχετικά με το συγκεκριμένο ζητούμενο τύπο αφορούσε τον έλεγχο (από γραμματικής άποψης) των γνώσεων των υποψηφίων όσον αφορά των περιφραστικό σχηματισμό των παραθετικών των δευτερόκλιτων επιθέτων, στα οποία πριν την κατάληξη έχουν φωνήεν e, i και u. Δε δόθηκε όμως ίσως η απαιτούμενη προσοχή στο αν από νοηματικής άποψης το συγκεκριμένο επίθετο μπορεί να σχηματίσει παραθετικά.

Το μείζον θέμα είναι το αν είναι δόκιμο ο υποψήφιος τη στιγμή που διαγωνίζεται (με όλα όσα συνεπάγεται αυτό) να προσπαθεί να δώσει από μόνος του απάντηση σε ένα ερώτημα που είναι τουλάχιστον αμφιλεγόμενο ως προς τη δυνατότητα ύπαρξής του (έχοντας φυσικά ο υποψήφιος στο νου του την παραπάνω παράγραφο από τη Γραμματική του Τζάρτζανου, με βάση την οποία ελέγχονται οι γραμματικές γνώσεις των υποψηφίων). Θα ήταν επίσης αδόκιμο να κληθεί ο υποψήφιος κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του να ανατρέχει στο Λεξικό του Τσακαλώτου ή αλλού, προκειμένου να έχει σαφέστερη άποψη πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Θα παρακαλούσα να λάβετε υπόψην σας τις παραπάνω παρατηρήσεις και να τις μεταβιβάσετε στους συναδέλφους της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων."

Με συναδελφικούς χαιρετισμούς,
Σπυρόπουλος Παύλος,
Φιλόλογος, Υπεύθυνος Σπουδών Θεωρητικής Κατεύθυνσης
του φροντιστηρίου Μέσης Εκπαίδευσης «Κεντρικό»,
Εύοσμος, Θεσσαλονίκη

Και η απάντηση του υπευθύνου της Επιτροπής Λατινικών, Αντώνη Η. Σακελλαρίου, προς το Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.

"Aγαπητοί συνάδελφοι,
Απαντώντας στο ηλεκτρονικό γράμμα του συναδέλφου κ. Π. Σπυρόπουλου, δέχομαι ὀτι σαφώς επίθετα που εκφράζουν ιδιότητα σε απόλυτο βαθμό, όπως το nimia, δεν μπορούν να έχουν παραθετικά (βλ. σχετικά το σχολικό εγχειρίδιο του Α. Τζαρτζάνου, αλλά και τα παλαιότερα του Θεοφ. Κακριδή, Αθήνα, χ.χ., παράγρ. 69, του Ε.Σκάσση , ΟΕΔΒ, 1940, παράγρ. 59, και την Ιστορική Γραμματική του Ε. Σκάσση,τόμος Α΄, εν Αθήναις, 1969, σελ. 168), αλλά η Εξεταστική Επιτροπή των Εξετάσεων προτίμησε, ως φαίνεται, να ελέγξει το κατά πόσον οι υποψήφιοι γνωρίζουν τα αφορώντα τα παραθετικά επιθέτων με φωνήεν πριν απο την κατάληξη του επιθέτου, θυσιάζοντας τη λογική στη μορφολογία. Ούτε στα γνωστότερα λατινικά λεξικά, το Λατινοελληνικό των Ε.Ουλερίχου/Στ. Κουμανούδη, ή το Λατινικό Λεξικό του Ε.Τσακαλώτου ή το Λατινοαγγλικό των Lewis και Short υπάρχει η φρασεολογία magis nimius-a-um.

Συμφωνώ να προταθεί στην Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεως των γραπτών, αν κάποιοι υποψήφιοι απάντησαν ότι το νόημα του επιθέτου nimius δεν δικαιολογεί συγκριτικό αριθμό, να θεωρηθούν ότι απάντησαν σωστά."

Αντώνης Η. Σακελλαρίου

Πηγή: kentriko.edu.gr

Δείτε περισσότερα εκπαιδευτικά νέα: https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/ekpaideftika-nea