Σε τι χρησιμεύει η φιλοσοφία

Πώς θα απαντούσαν οι αρχαίοι φιλόσοφοι στα ερωτήματα του σημερινού ανθρώπου και τι λύσεις θα έδιναν στα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου;

Από τα σχολικά μας χρόνια ακούμε με μια σχετική πλήξη, ή ενίοτε με θαυμασμό, κάποια μεγάλα ονόματα της ιστορίας της φιλοσοφίας. Ποια είναι η ανάγκη να μάθουμε τι σκέφτονταν εκείνοι που έζησαν πριν τόσα χρόνια και τι ενδιαφέρον μπορεί να έχει για μας… πέρα από το να περάσουμε τις εξετάσεις μας ή να αποκτήσουμε μια ευρύτερη κουλτούρα;

Ταυτόχρονα, αναρωτιόμαστε τι κάνουμε εδώ στη Γη και γιατί μας έτυχε να ζούμε μέσα σε αυτήν την ταραχώδη εποχή. Η πολιτική, η επιστήμη και η θρησκεία δεν ικανοποιούν τις αναζητήσεις μας και δεν μπορούν να δώσουν απαντήσεις στα ερωτήματά μας.

Η ανησυχία μας αυξάνεται όταν, παρατηρώντας την κοινωνία που ζούμε, δεν βρίσκουμε τον τρόπο να βγούμε από το αδιέξοδο της φθοράς. Αλλά ακόμα περισσότερο όταν αντιλαμβανόμαστε την αδιαφορία για τους ανθρώπους, την αναισθησία για μια ανθρωπότητα που υποφέρει και κυμαίνεται ανάμεσα στη χλιδή και την ασιτία, ανάμεσα στα υπερειδικευμένα μεταπτυχιακά και τον αναλφαβητισμό, ανάμεσα στο φονταμενταλιστικό δογματισμό και τον σκεπτικισμό, ανάμεσα στην ηθικολογία και την ανηθικότητα.

Και η αγωνία μας κορυφώνεται μπροστά στις θεομηνίες, ανήμποροι να αντεπεξέλθουμε στα καταστροφικά αποτελέσματα του Εγκέλαδου, των τσουνάμι ή ακόμα των καταρρακτωδών βροχών ή της ανομβρίας. Ενώ από την άλλη πλευρά, είμαστε αδιάφοροι προς την επικείμενη καταστροφή που προέρχεται από την αλλαγή του κλίματος, που εμείς οι ίδιοι προκαλέσαμε μέσα στην ασυνειδησία μας.

Μήπως εκείνα τα μεγάλα πνεύματα της φιλοσοφίας αποκρίνονται στις ανησυχίες του σύγχρονου ανθρώπου περισσότερο απ’ ό,τι νομίζουμε;

Αν «ντύναμε» τον Πλάτωνα ή τον Σωκράτη με σύγχρονα «ρούχα» και με σύγχρονες λέξεις, θα μπορούσαν να μας προσφέρουν τις απαντήσεις που με τόση αγωνία αναζητάμε;

Μήπως τελικά η φιλοσοφία και οι θεωρίες κάποιων αρχαίων και σύγχρονων φιλοσόφων είναι το κλειδί, για να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την ίδια μας τη ζωή με λιγότερη αβεβαιότητα;

Ίσως, τελικά, η φιλοσοφία είναι πολύ πιο χρήσιμη απ’ ό,τι φανταζόμασταν στις σχολικές μας μέρες.

Η χρησιμότητα της φιλοσοφίας απασχολούσε κάποιους ήδη από την αρχαιότητα.

Το πασίγνωστο ανέκδοτο του Θαλή του Μηλίσιου, που αναφέρει ο Αριστοτέλης στα «Πολιτικά» του, είναι ένα καλό παράδειγμα.

Κάποιοι κορόιδευαν τον Θαλή «και του επισήμαιναν πως σε τίποτα δεν τον ωφελεί η σοφία του», όμως με τις αστρονομικές γνώσεις του εκείνος κατάφερε να πλουτίσει, αλλά και να δείξει αργότερα ότι «οι φιλοσοφικές του ενασχολήσεις δεν αποσκοπούν στην απόκτηση υλικού πλούτου».

Σήμερα υπάρχουν φιλόσοφοι, άνθρωποι καθημερινοί, και όχι ίσως μεγάλοι σοφοί, που όμως αντιμετωπίζουν τη ζωή με ένα πιο θετικό πνεύμα, βέβαιοι για τις δυνατότητες του ανθρώπου να ξεπεράσει κάθε κρίση και κάθε δυσκολία, θεωρώντας όλα αυτά δοκιμασίες που σφυρηλατούν την ψυχή. Δεν αποσκοπούν στην απόκτηση υλικού πλούτου, αλλά σε έναν ακόμα μεγαλύτερο πλούτο, που είναι η ανάπτυξη του ανθρώπινου πνεύματος και της ικανότητας να αντεπεξέρχεται σε οποιαδήποτε δυσκολία.

Και έτσι η φιλοσοφία μπορεί να μετατραπεί σε εκείνο το σταθερό σημείο που αναζητούσε ο Αρχιμήδης, να κινήσει τον κόσμο, να αλλάξει τις ισορροπίες, να γίνει η μεγάλη επανάσταση της εποχής μας και να δημιουργεί έναν καλύτερο άνθρωπο και έναν καλύτερο κόσμο.

Πηγή: philosophyreturns.gr

Δείτε περισσότερα "Φιλοσοφία και Λογοτεχνία": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/taxidia