Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος ΙΑ’)

Ασφαλώς, οι όποιες πηγές του Ηροδότου —σε αυτές συγκαταλέγονται επίσης συλλογές χρησμών, επίσημες καταγραφές αλλά και επιγραφές— δεν είχαν για εκείνον την ίδια αξία με την προσωπική εξερεύνηση, τις προσωπικές αναζητήσεις.

Στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να εξεύρει την αλήθεια, η δική του παρατήρηση (όψις), η κρίση του (γνώμη) και η αναζήτησή του (ιστορίη), δηλαδή τα αποτελέσματα των δικών του διαπιστώσεων, διαχωρίζονται σαφώς από τις διάφορες παραδόσεις (λόγους), που αναφέρει στο έργο του χωρίς να μπορεί ο ίδιος να τις ελέγξει.

Η εξερεύνηση δεν ήταν πάντα εύκολη για τον Ηρόδοτο, κυρίως στις ξένες χώρες, όπου βασιζόταν σε διερμηνείς. Παρά ταύτα, κατάφερε να συλλέξει στα ταξίδια του πολλές πολύτιμες πληροφορίες, τις οποίες κληροδότησε στις κατοπινές γενιές ως «κτήμα ες αεί».

Αξιομνημόνευτος είναι ο σκεπτικισμός του Ηροδότου απέναντι σε ό,τι είναι αναξιόπιστο, προπάντων δε η στάση του έναντι του μύθου και του επικού κόσμου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο πατέρας της ιστοριογραφίας —αντίθετα από τον Θουκυδίδη— κινείται σε έναν κόσμο όπου, σε κάθε βήμα του, συναντά ακόμη το μύθο.

Ο τρόπος με τον οποίον αντιμετωπίζει τη μυθική παράδοση δεν είναι ενιαίος: μολονότι δεν επιδιώκει ένα γενικό ορθολογισμό, δε δέχεται αβασάνιστα τη μυθική παράδοση, αλλά είναι έτοιμος και να την επικρίνει, όταν αυτό είναι αναγκαίο κατά τη γνώμη του. Παράλληλα, είναι ο πρώτος που εξετάζει με κριτικό πνεύμα τον επικό κύκλο.

Έτσι, στο ηροδότειο έργο, που τοποθετείται στην αρχή της ευρωπαϊκής ιστοριογραφίας, συνυπάρχουν η ευσέβεια και η κριτική διάθεση, η επιστημονική θεώρηση της φύσης και οι αρχαίοι μύθοι για τους θεούς, η ορθολογιστική ερμηνεία και το υπερφυσικό.

Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Α’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Β’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Γ’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Δ’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Ε’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος ΣΤ’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Ζ’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Η’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Θ’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Ι’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος ΙΒ’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος ΙΓ’)
Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος ΙΔ’)

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Φιλοσοφία και Λογοτεχνία": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/taxidia