Ανακρέοντας, η τέχνη της ύψιστης ιωνικής ωριμότητας (Μέρος Δ’)

Στον Ανακρέοντα δεν έχει καμία θέση ο μεγάλος έρωτας με τραγικούς τόνους. Ο ποιητής θεωρεί τον έρωτα και την ερωτική σχέση ως ένα παιχνίδι, στο οποίο πρέπει κανείς να κινείται ανάμεσα στο άμεσο ερωτικό πάθος, το γλέντι και τη χαλαρή απόλαυση.

Ο Ανακρέοντας, που αποστρέφεται καθετί άμετρο και στέκεται ανάμεσα στον έρωτα και τον μη έρωτα, την τρέλα και τη νηφαλιότητα, μένει πάντα κύριος της έκφρασής του. Η γοητεία των στίχων του έγκειται στο ότι ισορροπούν ανάμεσα στη γλύκα και τον πόνο της ζωής, αποτελώντας τον ξεχωριστό καρπό αυτής της τέχνης της ύψιστης ιωνικής ωριμότητας.

Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ποίησης του Ανακρέοντα αποτελούν η ειρωνική διάθεση και η έξυπνη ειρωνική διατύπωση, η ολοφάνερη χαρά για τη ζωή και την απόλαυση των ωραίων πραγμάτων, από το κρασί και το γλέντι έως τον έρωτα και την ποιητική δημιουργία, καθώς και η μοναδική τεχνική του (ιδιόμορφες εικόνες, καταπληκτική σαφήνεια, πληρότητα, άνεση και επιδεξιότητα στην επιλογή των λέξεων).

Οι Αλεξανδρινοί εξέδωσαν τα έργα του Ανακρέοντα σε πέντε βιβλία, τα τρία πρώτα με λυρικά μέλη, το τέταρτο με ιαμβικά, σκωπτικού χαρακτήρα, και το πέμπτο με ελεγείες. Σώζονται μόνον αποσπάσματα των έργων αυτών, σε πολλές περιπτώσεις απλώς και μόνο λόγω του ενδιαφέροντος λογίων μεταγενέστερων εποχών για σπάνιες γραμματικές μορφές ή λέξεις.

Ο Κριτίας κάνει λόγο και για χορικά άσματα του Ανακρέοντα, που εκτελούσαν νεαρές γυναίκες σε ιερές ολονύχτιες γιορτές.

Το ποιητικό έργο του Ανακρέοντα αποτέλεσε πηγή έμπνευσης ποιητών έως και τους Βυζαντινούς Χρόνους. Ανάμεσα σε αυτές τις μεταγενέστερες μιμήσεις ξεχωρίζουν εξήντα ανακρεόντεια τραγούδια, συγκεντρωμένα σε μια συλλογή που σώθηκε στο τέλος του χειρογράφου της Παλατινής Ανθολογίας. Αυτά άσκησαν μεγάλη επίδραση στην ευρωπαϊκή ποίηση και δημιούργησαν το κίνημα του γερμανικού ανακρεοντισμού, από το οποίο προήλθε ο Γκαίτε.

Ανακρέοντας, η τέχνη της ύψιστης ιωνικής ωριμότητας (Μέρος Α’)
Ανακρέοντας, η τέχνη της ύψιστης ιωνικής ωριμότητας (Μέρος Β’)
Ανακρέοντας, η τέχνη της ύψιστης ιωνικής ωριμότητας (Μέρος Γ’)

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Φιλοσοφία και Λογοτεχνία": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/taxidia