Γιώργος Αυλωνίτης: Αυτό που αδικεί τα Πανεπιστήμιά μας διαχρονικά είναι καταρχήν η έλλειψη υποδομών

Συνέντευξη στο Λάμπρο Ρόδη για το eduadvisor.gr

Καθηγητής του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας
του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ)
- Αναπληρωτής Πρόεδρος του Συμβουλίου του ΟΠΑ

Ένας από τους πλέον καταξιωμένους ακαδημαϊκούς στο χώρο του Μάρκετινγκ σ’ ολόκληρη την Ευρώπη, αναπληρωτής πλέον Πρόεδρος του Συμβουλίου του ΟΠΑ, ο κ. Γεώργιος Αυλωνίτης μιλά στον Λάμπρο Ρόδη για τη συνολική εικόνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου σήμερα. Παράλληλα, δίνει έμφαση στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στο Μάρκετινγκ και την Επικοινωνία του τμήματος Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας που λειτουργεί από το Ακαδημαϊκό Έτος 1998-1999 και είναι το πρώτο και, μέχρι στιγμής, το μοναδικό πρόγραμμα στην Ελλάδα που ασχολείται με τις επιστήμες του Μάρκετινγκ & της Επικοινωνίας, όπως μας λέει χαρακτηριστικά.

Κύριε καθηγητά, ας ξεκινήσουμε την κουβέντα από την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο χώρο του Οικονομικού Πανεπιστημίου. Τι έχει αλλάξει σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν;

Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο παραμένει ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς ανανεώνοντας συνεχώς τα προγράμματα σπουδών που προσφέρει σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται συνεχώς στις αλλαγές και τις προκλήσεις της οικονομίας και της κοινωνίας. Παρά το γεγονός ότι η κρατική χρηματοδότηση έχει μειωθεί και ικανό προσωπικό έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα, το Πανεπιστήμιό μας συνεχίζει την αναπτυξιακή του πορεία συμμετέχοντας σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα, Προγράμματα της περιφέρειας όπως και σε Προγράμματα ΕΣΠΑ.

Όσον αφορά την ψυχολογία των φοιτητών;

Σίγουρα τα τελευταία τρία-τέσσερα χρόνια οι φοιτητές μας βιώνουν μεγάλη αβεβαιότητα για το μέλλον τους λόγω της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά εργασίας. Σε απάντηση στις ανασφάλειες που αισθάνονται οι φοιτητές μας, το Πανεπιστήμιό μας δημιούργησε το 2010 τη Δομή Απασχόληση και Σταδιοδρομίας (ΔΑΣΤΑ). Στη ΔΑΣΤΑ λειτουργούν τρεις επιμέρους μονάδες που αντιπροσωπεύουν διαφορετικές επαγγελματικές επιλογές για τους φοιτητές και αποφοίτους: (α) το γραφείο πρακτικής άσκησης που προωθεί την απασχόληση των φοιτητών για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, (β) το γραφείο διασύνδεσης που ενισχύει τις προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης των φοιτητών και πρόσφατων αποφοίτων φέρνοντάς τους αποτελεσματικά σε επαφή με οργανισμούς και επιχειρήσεις, και (γ) τη μονάδα καινοτομικότητας και επιχειρηματικότητας που υποστηρίζει τις επιχειρηματικές ιδέες των φοιτητών ως μία εναλλακτική επαγγελματική επιλογή. Θα πρέπει να τονίσω ιδιαίτερα ότι αυτό που προσπαθούμε να περάσουμε στους φοιτητές μας, οι συνάδελφοί μου και εγώ, είναι να συνειδητοποιήσουν ότι η κρίση που βιώνουμε όλα αυτά τα χρόνια αποτελεί ευκαιρία να αναπτύξουν δεξιότητες, όπως π.χ. επιχειρηματικότητας και να επιδιώξουν να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση. Το μάθημα της επιχειρηματικότητας διδάσκεται σε όλες τις Σχολές του Πανεπιστημίου και την περίοδο αυτή υλοποιείται ένα μεγάλο πρόγραμμα Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ.

Κλείνοντας την απάντησή μου στο ερώτημα αυτό για την ψυχολογία των φοιτητών, θα ήθελα να αναφέρω ότι τα τελευταία δύο-τρία χρόνια στις ώρες που δέχομαι τους φοιτητές στο γραφείο μου στο Πανεπιστήμιο, έρχονται και με συναντούν απόφοιτοι ή εν ενεργεία φοιτητές προπτυχιακών ή μεταπτυχιακών προγραμμάτων για να τους συμβουλεύσω σχετικά με μια επιχειρηματική ιδέα που θέλουν να υλοποιήσουν. Αυτό δεν συνέβαινε ποτέ στο παρελθόν, τις ημέρες δηλαδή του βολέματος στο Δημόσιο. Είναι εμφανές ότι η κρίση έφερε μια σημαντική αλλαγή νοοτροπίας στους νέους μας, οι οποίοι αναμφίβολα διαθέτουν πολύ καλή εκπαίδευση και δημιουργικότητα. Έτσι σήμερα λειτουργούν στη χώρα μας πολλές πρωτοεμφανιζόμενες ελληνικές επιχειρήσεις, οι γνωστές ως startup, πίσω από τις οποίες βρίσκονται νέοι με καλές σπουδές και αρκετοί πρώην φοιτητές μου θα τολμούσα να πω.

Πρόσφατα έχετε αναλάβει και καθήκοντα Αναπληρωτή Προέδρου του ΔΣ του ΟΠΑ. Ο θεσμικός αυτός ρόλος σας έχει κάνει να δείτε τη Διοίκηση του Πανεπιστημίου σας με άλλο μάτι;

Δεν νομίζω. Πάντα γνώριζα τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετώπιζαν και αντιμετωπίζουν τα Όργανα Διοίκησης του Πανεπιστημίου. Αυτό που θέλω όμως να τονίσω είναι ότι αυτή την περίοδο το Συμβούλιο του Ιδρύματος, το οποίο αποτελείται από διακεκριμένους Καθηγητής της Ελλάδας και του εξωτερικού, όπως και από διακεκριμένα επιχειρηματικά στελέχη και στο οποίο προεδρεύει ο διακεκριμένος Καθηγητής του M.I.T., κ. Amedeo Odoni, συνεργαζόμενο αρμονικά με τις Πρυτανικές Αρχές και συγκεκριμένα τον Πρύτανη κ. Κωνσταντίνο Γάτσιο και τους Αντιπρυτάνεις κ. Μανώλη Γιακουμάκη και Γιώργο Γιαγλή, συμβάλει στη δημιουργία ενός σύγχρονου Οργανισμού και Κανονισμού της λειτουργίας του Πανεπιστημίου που θα αποτελέσει και την πυξίδα εξέλιξης και στρατηγικής ανάπτυξής του, όπως και στην ίδρυση Ειδικού Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας για την αξιοποίηση και διαχείριση της περιουσίας και των κονδυλίων έρευνας του Πανεπιστημίου. Επιπλέον, η διεθνοποίηση και η εξωστρέφεια του Πανεπιστημίου, η διεύρυνση των δυνατοτήτων των φοιτητών για πρακτική ενασχόληση σε επιχειρήσεις και οργανισμούς και η ενεργοποίηση των αποφοίτων (alumni) του Πανεπιστημίου που ανέρχονται σε δεκάδες χιλιάδες, αποτελούν μερικούς από τους στόχους των Οργάνων Διοίκησης του Πανεπιστημίου μας.

Γενικότερα, τι είναι αυτό που αδικεί τα δημόσια πανεπιστήμια διαχρονικά;

Αυτό που αδικεί τα Πανεπιστήμιά μας διαχρονικά είναι καταρχήν η έλλειψη υποδομών λόγω της υποχρηματοδότησής τους και κατά δεύτερο λόγο η εικόνα που προβάλουν στην κοινωνία. Όταν πηγαίνω σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού, π.χ. Ευρώπης, ΗΠΑ, Αυστραλίας, εντυπωσιάζομαι από τους καθαρούς χώρους τους, τις αίθουσες διδασκαλίας και γενικά τις υποδομές τους. Αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει στα Ελληνικά Πανεπιστήμια και είναι κρίμα γιατί διαθέτουν υψηλού επιπέδου προγράμματα σπουδών και ανθρώπινο δυναμικό.

Στο σημείο αυτό θέλω να αναφερθούμε στο MBA και στις ανάγκες που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα. Ποια η κυρίαρχη τάση και τι προτάσσετε στο Μεταπτυχιακό του Προγράμματος «Μάρκετινγκ & Επικοινωνία»;

To Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στο Μάρκετινγκ και την Επικοινωνία του τμήματος Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ) λειτουργεί από το Ακαδημαϊκό Έτος 1998-1999, και είναι το πρώτο και, μέχρι στιγμής, το μοναδικό πρόγραμμα στην Ελλάδα που ασχολείται με τις επιστήμες του Μάρκετινγκ & της Επικοινωνίας.

Σε μια περίοδο, όπου η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο μιας επιχείρησης έχει λάβει μια πρωτόγνωρη δυναμική, τα στελέχη των επιχειρήσεων αλλά και οι νέοι που ετοιμάζονται να βγουν στην αγορά εργασίας καλούνται να δράξουν την ευκαιρία αυτή και να ανταποκριθούν στη μεγάλη πρόκληση και πίεση που υφίστανται. Δεν αρκεί να στηρίζονται στις γνώσεις και τα επιτεύγματα του παρελθόντος. Χρειάζεται να εξασφαλίσουν την αέναη μάθηση, την απόκτηση νέων γνώσεων, την υιοθέτηση καινούργιας τεχνογνωσίας και εργαλείων, την ανάπτυξη μοναδικών ικανοτήτων και την καλλιέργεια απαραίτητων δεξιοτήτων.

Αυτές τις δημιουργικές ανησυχίες έρχεται να ικανοποιήσει το Πρόγραμμα του «Μάρκετινγκ & Επικοινωνία». Το Πρόγραμμα αυτό στοχεύει στο να εφοδιάσει τους φοιτητές του με τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τα εργαλεία που χρειάζονται για να ανταγωνίζονται με επιτυχία στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον και να συνεισφέρουν στην επιτυχία των επιχειρήσεων και οργανισμών τους. Εξάλλου το Πρόγραμμα καλύπτει όλες τις λειτουργίες τις επιχείρησης δίνοντας έτσι έμφαση στην ανάπτυξη διεπιστημονικού υπόβαθρου γνώσεων και ικανοτήτων των συμμετεχόντων, κάτι που τους εξασφαλίζει την ευελιξία και τη δυνατότητα προσαρμογής στις ραγδαίες εξελίξεις της επιστήμης, της τεχνολογίας και του επιχειρησιακού περιβάλλοντος.

Θεωρείστε ένας από τους «γκουρού» του Μάρκετινγκ στη Ελλάδα και στην Ευρώπη, κύριε καθηγητά. Απ’ όσα έχετε διδαχθεί και διδάξει, η επιστήμη του Μάρκετινγκ θεωρείτε ότι έχει γίνει αντιληπτή από το σύνολο του πολιτικού και επιχειρηματικού χώρου;

Σίγουρα δεν έχει γίνει αντιληπτή η επιστήμη του Μάρκετινγκ από μεγάλο μέρος του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου. Είναι γεγονός ότι υπάρχει μεγάλη σύγχυση στη χώρα μας ως προς το πώς αντιλαμβάνεται το μάρκετινγκ. Η σύγχυση αυτή δεν αφορά δυστυχώς μόνο τις μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις αλλά αφορά και όλους εκείνους που με τις αποφάσεις τους επηρεάζουν την απόδοση των οργανισμών και επιχειρήσεων του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα της οικονομίας και επίσης την κοινωνία ευρύτερα και ανήκουν φυσικά στον επιχειρηματικό και στον πολιτικό χώρο.

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, με εξαίρεση τις πολυεθνικές και κάποιες μεγάλες Ελληνικές επιχειρήσεις, το μάρκετινγκ είναι συνδεδεμένο με την προώθηση προϊόντων. Είναι πολύ λίγες οι επιχειρήσεις που έχουν αναπτύξει πελατοκεντρικές προσεγγίσεις και έχουν μετατοπίσει την προσοχή τους από τον πελάτη στον άνθρωπο εξισορροπώντας τις πρακτικές κερδοφορίας τους με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, δείχνοντας ενδιαφέρον για όλους τους stakeholders της επιχείρησης.

Βέβαια, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τη λανθασμένη αντίληψη της κοινωνίας για το μάρκετινγκ. Ένας βασικός λόγος είναι η έλλειψη παιδείας στο αντικείμενο αυτό. Συγκεκριμένα:

(α) Σήμερα από τα εκατοντάδες τμήματα σπουδών στα δεκάδες Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, μόνο ένα τμήμα εκπαιδεύει συστηματικά και ολοκληρωμένα τους φοιτητές στο γνωστικό αντικείμενο του μάρκετινγκ. Είναι το τμήμα Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο άρχισε να λειτουργεί το 1992. Μάλιστα, με το σχέδιο ΑΘΗΝΑ του Υπουργείου Παιδείας καταργήθηκε το τμήμα Μάρκετινγκ του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και όλα τα τμήματα Εμπορίας και Διαφήμισης των ΤΕΙ, τα οποία ενσωματώθηκαν στα πιο γενικά τμήματα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων.

(β) Η εκπαίδευση στο μάρκετινγκ είναι σχεδόν ανύπαρκτη σε Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και τμήματα που και αυτοί προετοιμάζουν στελέχη για την επάνδρωση της ελληνικής οικονομίας, π.χ. τα τμήματα Οικονομικών Επιστημών, Πληροφορικής, Πολυτεχνικών σχολών, Φαρμακευτικών σχολών, Γεωπονίας κ.λπ.

(γ) Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά αφορά και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπου τα παιδιά του Λυκείου θα έπρεπε να είχαν κατανοήσει σωστά τις γενικές αρχές που διέπουν το μάρκετινγκ και να είχαν αντιληφθεί τη μεγάλη σημασία του για την ανάπτυξη της οικονομίας. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ στο βιβλίο των μαθητών της Γ’Λυκείου «Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων», το οποίο περιλαμβάνει και μια ενότητα για το μάρκετινγκ. Καταρχήν φέτος η ενότητα για το μάρκετινγκ δεν περιλαμβάνεται στην ύλη για τις πανελλαδικές εξετάσεις. Αλλά αυτό που είναι περισσότερο απογοητευτικό είναι ο ορισμός που δίνει το συγκεκριμένο βιβλίο για το μάρκετινγκ.

Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι η έλλειψη παιδείας στο γνωστικό αυτό αντικείμενο οφείλεται κατά κύριο λόγο στην έλλειψη κατανόησής του και από το πολιτικό προσωπικό.

Κλείνοντας κύριε καθηγητά θέλω να ρωτήσω εάν η επένδυση στη γνώση παραμένει μια διαχρονική αξία ακόμη και μέσα στην κρίση;

Ακριβώς όπως το είπατε. Μάλιστα θα έλεγα ότι αυτό ισχύει σήμερα περισσότερο από ποτέ. Η κρίση απαιτεί συνεχή επιμόρφωση για να μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε τις όποιες ευκαιρίες δημιουργούνται.

Πηγή: eduadvisor.gr

Δείτε περισσότερες Συνεντεύξεις: https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/synentefxeis