Κέντρο Πρόληψης και Συμβουλευτικής: δεν υπάρχει πρόβλημα χωρίς λύση!

Τη συνέντευξη στο eduadvisor.gr και στο Βαγγέλη Στεργιόπουλο παραχώρησε η κυρία Σοφία - Ερατώ Μερτζανάκη, ψυχολόγος, υπεύθυνη των εκπαιδευτικών σεμιναρίων στο Κέντρο Πρόληψης και Συμβουλευτικής

Αξιότιμη κυρία Μερτζανάκη, θα θέλαμε κατ’ αρχάς να σας ζητήσουμε να αναφερθείτε εν συντομία στη φυσιογνωμία του Κέντρου Πρόληψης και Συμβουλευτικής: ποιο είναι το αντικείμενό του και σε ποιους απευθύνεται;

Το Κέντρο Πρόληψης και Συμβουλευτικής αποτελεί ένα σύγχρονο κέντρο συμβουλευτικής και σεμιναρίων. Στο Κέντρο μας διεξάγονται ποικίλα σεμινάρια με διαφορετική θεματολογία, καλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο ένα μεγάλο εύρος θεμάτων, κυρίως ψυχολογίας, κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας. Μερικά από τα θέματα που διεξάγονται με επιτυχία στο Κέντρο μας είναι οι πρακτικές εφαρμογές στη συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία, η κατάθλιψη, οι συναισθηματικές εξαρτήσεις, ταχύρρυθμο σεμινάριο γνωσιακής - συμπεριφορικής θεραπείας, διαταραχές διασπαστικής συμπεριφοράς, το παιδικό ιχνογράφημα, η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών, θεραπείες μέσω τέχνης κ.ά.

Η θεματολογία στα σεμινάρια του Κέντρου μας απευθύνεται σε ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων, όπως ειδικούς ψυχικής υγείας, εκπαιδευτικούς, κοινωνιολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, γονείς, καθώς και σε όποιον θέλει να εμπλουτίσει τις γνώσεις του. Στόχος μας είναι, εκτός από το θεωρητικό κομμάτι που υπάρχει απαραίτητα για την κατανόηση της θεματολογίας, το σεμινάριο να ακολουθείται από βιωματικό κομμάτι και ανοιχτή συζήτηση - διάλογο. Όπως είχε υποστηρίξει και ο Κομφούκιος, «Ό,τι ακούω το ξεχνώ. Ό,τι βλέπω το θυμάμαι. Ό,τι βιώνω δεν το ξεχνώ ποτέ».

Μια έμπειρη ομάδα ειδικών συμβάλλει στην επιτυχή διεκπεραίωση σεμιναρίων, καθώς και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης παιδιών και ενηλίκων. Πιο συγκεκριμένα, το Κέντρο Πρόληψης και Συμβουλευτικής απευθύνεται σε ενήλικες παρέχοντας ατομική ψυχοθεραπεία (άγχος, κατάθλιψη, αυτογνωσία, φοβίες κ.ά.), συμβουλευτική γονέων, ομαδική θεραπεία και ομάδες αυτογνωσίας, θεραπεία ζεύγους, θεραπεία παιδιών και παιγνιοθεραπεία. Από το Σεπτέμβρη πρόκειται να λειτουργήσει καθημερινή μελέτη και δημιουργική απασχόληση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες από έμπειρους παιδοψυχολόγους και ειδικούς παιδαγωγούς.

Στο διαδικτυακό τόπο του Κέντρου προβάλλεται η ακόλουθη άποψη: «Όλα τα προβλήματα έχουν λύση. Αν δεν υπάρχει λύση, τότε δεν υπάρχει και πρόβλημα!» Θέλετε να μας εξηγήσετε πού εδράζεται η αντίληψη αυτή;

Κάθε πρόβλημα, με την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση και την επιλογή του κατάλληλου θεραπευτή, μπορεί να αντιμετωπιστεί πλήρως. Δεν υπάρχει πρόβλημα χωρίς λύση! Αρκεί να είμαστε έτοιμοι να τη δεχτούμε. Τα προβλήματα που εμφανίζονται κατά καιρούς στη ζωή μας μάς βοηθάνε κατά κάποιον τρόπο να ενεργοποιηθούμε. Π.χ., όταν κάποιος πάσχει από διαταραχή πανικού, σημαίνει ότι ο οργανισμός του κρούει σήμα κινδύνου ότι κάτι δεν πάει καλά. Με αυτόν τον τρόπο ενεργοποιείται, αποδέχεται το πρόβλημά του και στη συνέχεια μπαίνει στη διαδικασία της επίλυσής του.

Σε τι συνίσταται κατά την άποψή σας ο ρόλος του συμβούλου-θεραπευτή όσον αφορά την αντιμετώπιση των προβλημάτων που ταλανίζουν το σύγχρονο Έλληνα, τη σύγχρονη Ελληνίδα;

Τα τελευταία χρόνια η ψυχοθεραπεία έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της και έχει γίνει αποδεκτή, καταρρίπτοντας τα ταμπού που υπήρχαν στο παρελθόν. Πόσω μάλλον στις μέρες μας, όπου η οικονομική κρίση ταλανίζει το σύγχρονο Έλληνα, η ανασφάλεια, οι αγχώδεις διαταραχές, η κατάθλιψη αυξάνονται μέρα με τη μέρα, ο ρόλος του θεραπευτή είναι απαραίτητος, καθώς βοηθά τον θεραπευόμενο να συνειδητοποιήσει ότι ο ίδιος μπορεί να ενεργοποιηθεί για να βελτιώσει την κατάστασή του. Αυτό οδηγεί το άτομο σε υγιείς συμπεριφορές, κάνει πιο θετικές σκέψεις, θεσπίζει νέες θετικές αλλαγές. Όπως πολύ σωστά έχει υποστηρίξει και ο Γιουνγκ, «Όποιος κοιτάζει προς τα έξω ονειρεύεται. Όποιος κοιτάζει μέσα του ξυπνάει». Οι αποτελεσματικοί θεραπευτές έχουν την ικανότητα να συναισθάνονται τον θεραπευόμενο, και μέσω της ψυχοθεραπείας να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στις σχέσεις στις οποίες το κάθε άτομο είναι εμπλεκόμενο, ώστε να έχει μια λειτουργική ζωή.

Στις μέρες μας γίνεται πολύς λόγος για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού και τις επιπτώσεις του στην ψυχική υγεία του παιδιού. Ποιες είναι οι κυριότερες μέθοδοι πρόληψης - διαχείρισης του εν λόγω φαινομένου; Είναι όντως εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή του;

Ο όρος σχολικός εκφοβισμός (bullying) χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία (σωματική και ψυχολογική), με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.

Η Ελλάδα κατέχει την 4η θέση ανάμεσα σε 41 κράτη, με ένα στα 3 Ελληνόπουλα να έχει πέσει θύμα bullying. Το έντονο άγχος, η ανασφάλεια, οι φτωχές κοινωνικές σχέσεις, οι φοβίες και η κατάθλιψη είναι μόνο μερικές από τις συνέπειες του σχολικού εκφοβισμού στο παιδί. Τα θύματα έχουν εξαπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν σοβαρά νοσήματα στο μέλλον. Πρέπει πια όλοι να αποδεχτούν ότι ο εκφοβισμός είναι ένα σοβαρό πρόβλημα τόσο για το άτομο που τον δέχεται όσο και για ολόκληρη την κοινωνία.

Όσον αφορά την πρόληψη του φαινομένου, είναι προτιμότερο να έχουμε φροντίσει από νωρίς να εμφυσήσουμε στο παιδί μας τις αξίες του σεβασμού και της αλληλεγγύης. Η μετάδοση αξιών τόσο στην οικογένεια όσο και στο σχολείο μέσω προγραμμάτων θεωρώ ότι μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα στην πρόληψη αυτού του φαινομένου. Αν υπάρχει σωστός σχεδιασμός και υλοποίηση δράσεων για την πρόληψη της σχολικής βίας, καθώς και συνεργασία ανάμεσα σε γονείς, σχολική κοινότητα και ειδικούς ψυχικής υγείας, μπορεί να υπάρξει οριστική αντιμετώπιση του φαινομένου.

Ποιους κινδύνους εγκυμονεί η λανθασμένη χρήση του διαδικτύου; Με ποιον τρόπο είναι δυνατόν να αποτραπεί ο κίνδυνος εθισμού προπάντων των νέων στο διαδίκτυο;

Παρά τα πλεονεκτήματα του διαδικτύου στον τομέα της επικοινωνίας και της πληροφόρησης, η χρήση του σε ορισμένες περιπτώσεις εγκυμονεί κινδύνους, ιδιαίτερα στους νέους. Το διαδίκτυο θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ένα εργαλείο, όπως για παράδειγμα το σφυρί, το οποίο με την κατάλληλη και προβλεπόμενη χρήση συμβάλλει στη δημιουργία ή επιδιόρθωση κατασκευών, ενώ η λανθασμένη χρήση του οδηγεί σε δυσάρεστα και συνήθως επιβλαβή αποτελέσματα.

Η φύση του διαδικτύου είναι ιδιαίτερα ελκυστική, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πολύωρη απασχόληση μαζί του. Αυτό εκ πρώτης όψεως φαίνεται αθώο, όταν όμως ξεπερνά τα φυσιολογικά όρια μπορούμε να μιλήσουμε για εθισμό σε αυτό. Η επίμονη ενασχόληση με τον υπολογιστή μπορεί να υποδηλώνει ότι το παιδί βιώνει έντονη ανάγκη για απόσυρση, για αποφυγή διαπροσωπικών επαφών και για αναζήτηση νοήματος μέσω επαφής με την τεχνητή πραγματικότητα.

Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους είναι οι επιτήδειοι χρήστες που εκμεταλλεύονται την ανωνυμία που προσφέρει το διαδίκτυο. Άλλοι σημαντικοί κίνδυνοι για την ψυχολογία του παιδιού είναι η κατάθλιψη, η εμφάνιση παχυσαρκίας, η έλλειψη κοινωνικών επαφών, η αρνητική διάθεση και η επιθετική συμπεριφορά.

Η πρόληψη είναι εξαιρετικής σημασίας, και βασικά μέτρα αποτελούν η ενημέρωση των γονέων και η εκμάθηση των κανόνων ασφαλούς διαδικτύου στο σχολείο. Η αφιέρωση χρόνου από τους γονείς και η θέσπιση ορίων από πολύ μικρή ηλικία είναι εξέχουσας σημασίας, ώστε να αποτρέψουμε τους κινδύνους που εγκυμονεί η αλόγιστη χρήση του διαδικτύου από τους νέους.

Κρίνοντας με βάση τις μέχρι τούδε εμπειρίες σας, είναι πράγματι ρεαλιστικός στόχος η εξεύρεση της ποθούμενης ισορροπίας στις διαπροσωπικές σχέσεις;

Ο πιο σημαντικός παράγοντας ευτυχίας, ισορροπίας του ανθρώπου είναι οι καλές διαπροσωπικές σχέσεις. Όταν οι σχέσεις είναι καλές, ευνοούν την καλή ποιότητα ζωής, την ισορροπία και την πρόοδο. Κατά τη γνώμη μου, η εξεύρεση της ποθούμενης ισορροπίας στις διαπροσωπικές σχέσεις είναι αλληλένδετη με την εσωτερική μας ισορροπία. Όσο περισσότερο γνωρίζουμε και αγαπάμε τον εαυτό μας, τόσο πιο βαθιά μπορούμε να αγαπήσουμε τους άλλους, να εκτιμάμε τις σχέσεις μαζί τους και να επενδύουμε σε αυτές. Τότε μπορούμε να βρούμε και την ισορροπία στις διαπροσωπικές μας σχέσεις, οι οποίες μπορούν να σταθούν σαν ασπίδα στις δύσκολες μέρες της καθημερινότητάς μας.

Πηγή: eduadvisor.gr

Δείτε περισσότερες Συνεντεύξεις: https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/synentefxeis