Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου: δημόσια παιδεία με όρους ποιότητας, καινοτομίας, αξιοπιστίας και διεπιστημονικότητας
Τη συνέντευξη στο eduadvisor.gr και στο Βαγγέλη Στεργιόπουλο παραχώρησε ο καθηγητής Κωνσταντίνος Μασσέλος, πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
Αξιότιμε κύριε πρύτανη, θα θέλαμε, κατ’ αρχάς, να σας ζητήσουμε να σκιαγραφήσετε την ταυτότητα του ακαδημαϊκού ιδρύματος του οποίου προΐστασθε. Πότε ιδρύθηκε και πού εδρεύει το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου; Ποιες είναι οι πόλεις στις οποίες λειτουργούν οι Σχολές και τα Τμήματά του;
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου είναι ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα με προσήλωση στην εκπαίδευση και την έρευνα, και ένα από τα νεότερα ιδρύματα στη χώρα. Στόχος της ίδρυσης και λειτουργίας του είναι να συμβάλει δημιουργικά στην ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ελληνική περιφέρεια, θέτοντας υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές στην έρευνα και τη διδασκαλία, που να ανταποκρίνονται, ως προς το περιεχόμενο των σπουδών, και να ικανοποιούν, ως προς την παραγόμενη έρευνα, τις απαιτήσεις ενός σύγχρονου πανεπιστημίου με εθνική, ευρωπαϊκή και διεθνή εμβέλεια.
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου ιδρύθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 13 του 2000. Έχει ως έδρα του την Τρίπολη και αναπτύσσεται σε επίπεδο ολοκληρωμένων Σχολών στις πέντε πρωτεύουσες των νομών της Περιφέρειας Πελοποννήσου (Τρίπολη, Καλαμάτα, Κόρινθο, Ναύπλιο και Σπάρτη). Η λειτουργία του Πανεπιστημίου εγκαινιάστηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2002, με την έναρξη λειτουργίας του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Υπολογιστών και του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας στην Τρίπολη.
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου εστιάζει στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες, αλλά παράλληλα καλύπτει γνωστικά αντικείμενα και από τους τομείς της τεχνολογίας και των επιστημών υγείας. Πρόκειται για ένα πολυθεματικό ίδρυμα το οποίο περιλαμβάνει πέντε Σχολές και εννέα Τμήματα. Το Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών προέκυψε το 2013 από τη συγχώνευση των Τμημάτων Επιστήμης και Τεχνολογίας Υπολογιστών και Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών, τα οποία είχαν αρχίσει να λειτουργούν το 2002. Το ακαδημαϊκό έτος 2003-2004 ιδρύθηκαν τα Τμήματα Οικονομικών Επιστημών, Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών, Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Θεατρικών Σπουδών και Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού. Το 2005 ιδρύθηκαν τα Τμήματα Φιλολογίας και Νοσηλευτικής, ενώ το 2007 δημιουργήθηκε το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων.
Στο διαδικτυακό τόπο του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου σημειώνεται ότι το ακαδημαϊκό ίδρυμα υπηρετεί τη δημόσια παιδεία με όρους ποιότητας, καινοτομίας, αξιοπιστίας και διεπιστημονικότητας. Θα θέλατε να αναφερθείτε εκτενέστερα στους κύριους αυτούς άξονες, που καθορίζουν εν πολλοίς τη φυσιογνωμία του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου;
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, όπως και κάθε πανεπιστήμιο σήμερα, δίνει έμφαση στη διασφάλιση της ποιότητας σε κάθε πτυχή της λειτουργίας του. Το σύγχρονο πανεπιστήμιο οφείλει να βρίσκεται σε μια συνεχή προσπάθεια βελτίωσης, και οι διαδικασίες αξιολόγησης αποτελούν το βασικό μοχλό στην κατεύθυνση αυτή. Η διασφάλιση της ποιότητας σε καμία περίπτωση δεν αφορά μόνο στο κομμάτι της διδασκαλίας. Η ποιότητα πρέπει να διασφαλίζεται τόσο ως προς την εσωτερική λειτουργία του πανεπιστημίου όσο και ως προς την παροχή υπηρεσιών εκτός πανεπιστημίου. Η ποιότητα του Πανεπιστημίου μας διασφαλίζεται από το υψηλού επιπέδου διδακτικό και διοικητικό προσωπικό που διαθέτει.
Τα πανεπιστήμια είναι φορείς που οφείλουν να «υπηρετούν» την καινοτομία. Στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου επιδιώκουμε την καινοτομία σε πολλές κατευθύνσεις. Στον τομέα των σπουδών, με τη δημιουργία πρωτότυπων προγραμμάτων σε σύγχρονα αντικείμενα. Στον τομέα της έρευνας, με την παραγωγή αποτελεσμάτων και νέας γνώσης σε σύγχρονους επιστημονικούς τομείς μεγάλου ενδιαφέροντος και μέσω της συμμετοχής σε διεθνή, εθνικά αλλά και χρηματοδοτούμενα από ιδιωτικούς φορείς έργα έρευνας και ανάπτυξης. Στις κατευθύνσεις αυτές σημαντικό ρόλο παίζουν και οι συνεργασίες που έχουμε αναπτύξει τόσο στην Ελλάδα όσο και σε διεθνές επίπεδο, με φορείς όπως το κορυφαίο διεθνώς ερευνητικό κέντρο Φυσικής CERN, το Interuniversity Microelectronics Centre (το μεγαλύτερο ανεξάρτητο ερευνητικό κέντρο μικροηλεκτρονικής στην Ευρώπη και ένα από τα κορυφαία ερευνητικά κέντρα στον τομέα των ημιαγωγών στον κόσμο), το National University of Defense Technology της Κίνας, το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και άλλοι. Ένας τομέας στον οποίο θα θέλαμε να δώσουμε έμφαση στο μέλλον είναι η αξιοποίηση καινοτόμων ερευνητικών αποτελεσμάτων. Ωστόσο, η καινοτομία δεν περιορίζεται μόνο στον ακαδημαϊκό τομέα. Με δεδομένο το γεγονός ότι λειτουργούμε εδώ και αρκετά χρόνια με περιορισμένους ανθρώπινους αλλά και οικονομικούς πόρους, είμαστε υποχρεωμένοι να αναζητούμε καινοτόμες λύσεις σε κάθε πτυχή της καθημερινής λειτουργίας μας.
Η αξιοπιστία δε του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου βασίζεται στην απαρέγκλιτη προσήλωση όλων των εργαζομένων και της διοίκησής του στη λειτουργία του με ορθολογικά κριτήρια και διαφανείς όρους, με γνώμονα πάντα το συμφέρον των φοιτητών του. Στο πλαίσιο αυτό, καταβάλλεται συστηματική προσπάθεια από την πλευρά της διοίκησης, καθώς και του διδακτικού, διοικητικού και τεχνικού προσωπικού του Ιδρύματος, να διεκπεραιώνεται, το συντομότερο δυνατόν, και μέσα σε πνεύμα κατανόησης και διαφάνειας, κάθε ζήτημα που ανακύπτει, τόσο στο εσωτερικό του Πανεπιστημίου όσο και απέναντι σε τρίτους. Η έμφαση στην αξιοπιστία του Ιδρύματος ενισχύει την εικόνα του και το κάνει πιο ανταγωνιστικό και ευέλικτο σε σχέση με το εγχώριο ακαδημαϊκό περιβάλλον.
Από την άλλη, η διεπιστημονικότητα είναι κυρίαρχη τάση στη σύγχρονη ανώτατη εκπαίδευση. Οι συνέργειες μεταξύ διαφορετικών επιστημονικών αντικειμένων, τόσο σε επίπεδο προγραμμάτων σπουδών όσο και σε επίπεδο ερευνητικών δράσεων, αποτελούν βασική προτεραιότητά μας. Για παράδειγμα, έχουμε προχωρήσει στην ίδρυση διεπιστημονικών προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών, τόσο μεταξύ Τμημάτων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου όσο και σε συνεργασία με Τμήματα άλλων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ερευνητικά κέντρα, ενώ σχεδιάζουμε και έναν αριθμό νέων. Παράλληλα, προσπαθούμε να αναπτύξουμε και διεπιστημονικούς τομείς έρευνας, όπως οι τομείς των cultural informatics και cultural analytics, για να συνδέσουμε τον πολύ σημαντικό (για την Περιφέρεια Πελοποννήσου αλλά και ολόκληρη την Ελλάδα) τομέα του πολιτισμού με τις νέες τεχνολογίες. Με τον τρόπο αυτόν θα έρθουν κοντά οι συνάδελφοι του Πανεπιστημίου μας που δραστηριοποιούνται σε αντικείμενα συναφή με τον πολιτισμό με εκείνους που δραστηριοποιούνται στους τομείς της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Έτσι, θα δημιουργηθεί μια σημαντική κρίσιμη μάζα ερευνητών, η οποία θα μπορεί να παραγάγει αποτελέσματα με μεγάλη επίδραση διεθνώς.
Ποια είναι η δική σας φιλοσοφία σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας και την αποστολή ενός σύγχρονου φορέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης;
Το πανεπιστήμιο είναι από τη φύση του ένας χώρος ελευθερίας. Το σύγχρονο πανεπιστήμιο θα πρέπει να λειτουργεί ως ένα «δίκτυο» ελεύθερης διακίνησης ιδεών, ανάπτυξης της κριτικής σκέψης και αναζήτησης της επιστημονικής αλήθειας, ως ένας θεσμός που θα ενθαρρύνει τη συμμετοχή και την υπευθυνότητα. Παράλληλα, οφείλει να συμβάλει στην ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία, επενδύοντας στη γνώση, καθώς και στην πολιτιστική, οικονομική και κοινωνική πρόοδο της περιοχής όπου δραστηριοποιείται, αλλά και γενικότερα.
Η αποστολή ενός σύγχρονου πανεπιστημίου είναι τριπλή και περιλαμβάνει: α) την παροχή εκπαίδευσης στο ανώτατο δυνατό επίπεδο, β) τη διεξαγωγή έρευνας και την παραγωγή νέας γνώσης και γ) τη σύνδεση και την παροχή υπηρεσιών προς την κοινωνία. Οι δράσεις στις τρεις αυτές κατευθύνσεις δεν θα πρέπει να οδηγούν σε στείρα αποτελέσματα, αλλά σε αποτελέσματα πραγματικά χρήσιμα στο κοινωνικό σύνολο.
Ακόμη, το πανεπιστήμιο οφείλει να προάγει και να ενισχύει την αριστεία και την ευγενή άμιλλα στο χώρο της ακαδημαϊκής κοινότητας, ενώ πρέπει να αποτελεί παράδειγμα διαφάνειας και δημοκρατίας ως προς τον τρόπο λειτουργίας του.
Σε ποια γνωστικά πεδία αναφέρονται τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών που προσφέρει το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου;
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου προσφέρει ένα μεγάλο αριθμό προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών που σχετίζονται με τα γνωστικά αντικείμενα των Τμημάτων του. Σε κάθε περίπτωση, και δεδομένης της έμφασης που δίνουμε στην καινοτομία και στην κατεύθυνση των Προγραμμάτων Σπουδών, τα μεταπτυχιακά μας προγράμματα δεν περιορίζονται αυστηρά στα γνωστικά αντικείμενα των Τμημάτων μας και των αντίστοιχων προπτυχιακών προγραμμάτων τους. Πέρα, λοιπόν, από Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών στους τομείς των Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, των Ανθρωπιστικών Επιστημών, των Επιστημών Υγείας και Πληροφορικής, των Οικονομικών Επιστημών και της Διοίκησης Αθλητισμού, αυτή τη στιγμή λειτουργούν στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και μια σειρά καινοτόμων Προγραμμάτων σε τομείς όπως οι παραστατικές τέχνες στην εκπαίδευση και τη διά βίου μάθηση, η τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη και αυτοδιοίκηση, το διάστημα (με το πρώτο σχετικό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στην Ελλάδα – “Space Science, Technologies and Applications” σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών), οι Ολυμπιακές Σπουδές και η Ολυμπιακή Παιδεία (με το μοναδικό διεθνές πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στο συγκεκριμένο αντικείμενο, το οποίο λειτουργεί στους χώρους της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας στην Ολυμπία), η διοίκηση δημόσιων οργανισμών και υπηρεσιών και η διοίκηση οργανισμών υγείας, η ηθική φιλοσοφία (σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών), οι πολιτικές εκπαίδευσης και τα υλικά και οι τεχνολογίες στον τομέα της πολιτισμικής κληρονομιάς, η ειδική αγωγή και εκπαίδευση (σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Τορίνο).
Αλλά και σε προπτυχιακό επίπεδο καλλιεργούμε ήδη πολλούς επιστημονικούς τομείς, για τους οποίους θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών. Οι τομείς αυτοί συνδέονται με γνωστικές περιοχές προτεραιότητας και ενδιαφέροντος της Περιφέρειας Πελοποννήσου, στην οποία εδρεύουμε, και περιλαμβάνουν τον τουρισμό, τον αγροτικό τομέα (αγροτική οικονομία, εφαρμογές νέων τεχνολογιών στον αγροτικό τομέα), την ενέργεια, το περιβάλλον και άλλους κλάδους της τεχνολογίας. Δυστυχώς, οι περιορισμοί στους προϋπολογισμούς για την ανώτατη εκπαίδευση τα τελευταία χρόνια, αλλά και η έλλειψη ευελιξίας στο πλαίσιο λειτουργίας των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη την ανάπτυξη στην κατεύθυνση αυτή.
Με ποιον τρόπο εντάσσει στη διδακτική διαδικασία και αξιοποιεί σήμερα το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου τις τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας;
Από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας του Ιδρύματος δόθηκε έμφαση στην αξιοποίηση και τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Η γεωγραφική διασπορά των ακαδημαϊκών αλλά και διοικητικών μονάδων του Πανεπιστημίου καθιστά κάτι τέτοιο απαραίτητο. Οι Τεχνολογίες της Πληροφορικής και των Τηλεπικοινωνιών αποτελούν βασικό εργαλείο στη διδακτική διαδικασία που εφαρμόζουμε, διασφαλίζοντας ένα υψηλό επίπεδο σπουδών για τους φοιτητές μας. Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου υπήρξε από τα πρώτα ελληνικά ιδρύματα που ανέπτυξαν σχετικές υπηρεσίες και μια σειρά από σύγχρονα εκπαιδευτικά εργαλεία, δημιουργώντας νέα δεδομένα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της χώρας μας. Στόχος και βασική προτεραιότητα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου είναι η βελτίωση της εκπαιδευτικής εμπειρίας των φοιτητών του με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών. Τα τελευταία χρόνια το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου υλοποίησε σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου ένα μεγάλο έργο προμήθειας εξοπλισμού υλικού λογισμικού για την περαιτέρω βελτίωση των υποδομών του. Αυτή τη στιγμή προδιαγράφουμε ένα νέο έργο υλοποίησης υποδομών έξυπνου πανεπιστημίου τόσο για τη βελτίωση της διδακτικής διαδικασίας όσο και για τη βελτίωση συνολικά της λειτουργίας μας, αλλά και την παροχή σύγχρονων υπηρεσιών στην κοινωνία, βασισμένων σε νέες τεχνολογίες.
Ποιες είναι οι προσωπικές αντιλήψεις σας αναφορικά με την έννοια της αριστείας;
Η καλλιέργεια και η υποστήριξη της αριστείας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αποστολή του πανεπιστημίου. Η επιβράβευση των αρίστων συμβάλλει στη δημιουργία ενός αξιακού και ηθικού συστήματος που προωθεί την άμιλλα για βελτίωση σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο και έχει επίδραση στο σύνολο της κοινωνίας. Σε κάθε περίπτωση, διευκρινίζω ότι η αριστεία θα πρέπει να είναι στόχος και επιδίωξη όλων, ωστόσο δεν θα πρέπει να σχετίζεται με νοοτροπία ακραίου ανταγωνισμού.
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου έχει αναγάγει από τα πρώτα του βήματα την αριστεία σε ακρογωνιαίο λίθο της αποστολής του, αυξάνοντας την εξωστρέφεια και τη διασύνδεσή του με εγνωσμένου κύρους διεθνείς οργανισμούς, όπως για παράδειγμα το CERN.
Σε μια δύσκολη για την Ελλάδα περίοδο, η κοινωνία αναμένει από το πανεπιστήμιο να συμβάλει ενεργά στην ανάπτυξη της χώρας, μέσω της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της έρευνας και της προώθησης της καινοτομίας. Η υποστήριξη της αριστείας αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου να ενθαρρυνθούν εκείνοι οι νέοι που μπορούν να εκπληρώσουν αυτή τη δύσκολη αποστολή, και τους οποίους έχουμε ανάγκη περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
Πόσο σημαντική θεωρείτε τη δημιουργία και διατήρηση στενών σχέσεων ανάμεσα στις μονάδες του εκπαιδευτικού ιδρύματος και τις τοπικές κοινωνίες; Με ποιους τρόπους επιχειρεί το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου να εδραιώσει τις εν λόγω σχέσεις;
Η σύνδεση του Πανεπιστημίου μας με την τοπική κοινωνία αλλά και με τοπικούς φορείς παραμένει πάντα προτεραιότητά μας.
Οι σχέσεις δε αυτές είναι αμφίδρομες και στοχεύουν στην ενίσχυση όλων των πλευρών. Η διασύνδεση του Πανεπιστημίου με τις κοινωνικές και αναπτυξιακές ανάγκες της Περιφέρειας Πελοποννήσου επιτρέπει, ή και καθιστά πολλές φορές αναγκαίες, τις διαπεριφερειακές και διιδρυµατικές συνεργασίες, με αποτέλεσμα να λειτουργεί ως γέφυρα επικοινωνίας και συνεργασίας σε τοπικό επίπεδο.
Μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου έχουν αναπτύξει πλήθος δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ομιλίες σε τοπικούς κοινωνικούς και εκπαιδευτικούς φορείς, οργάνωση σεμιναρίων, ημερίδων και συνεδρίων, συμμετοχή σε εκδηλώσεις και δραστηριότητες τοπικών φορέων, επιμόρφωση σε φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και προγράμματα θερινών μαθημάτων στη διάθεση ευρύτερων κοινωνικών ομάδων. Επιπλέον, προχωρήσαμε και σε υπογραφή μνημονίων συνεργασίας με την Περιφέρεια Πελοποννήσου αλλά και άλλους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Προτεραιότητά μας είναι η ενίσχυση του ρόλου του Πανεπιστημίου ως φορέα στήριξης δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών της Περιφέρειας Πελοποννήσου σε αναπτυξιακές δράσεις, μέσω παροχής σχετικών συμβουλευτικών υπηρεσιών.
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι της ζωής της περιφέρειας εντός της οποίας λειτουργεί, κι αυτός είναι ένας ρόλος που σκοπεύει να διατηρήσει και να ενισχύσει στο μέλλον. Υπάρχει καλή συνεργασία με τις κατά τόπους περιφερειακές και δημοτικές αρχές, η οποία στοχεύουμε να ενδυναμωθεί και να αποδώσει περισσότερους καρπούς στο άμεσο μέλλον.
Πηγή: eduadvisor.gr
Δείτε περισσότερες Συνεντεύξεις: https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/synentefxeis
