Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου: το χθες και το σήμερα σε αρμονική σύζευξη

Συνέντευξη στο Βαγγέλη Στεργιόπουλο για το eduadvisor.gr

A.I.Παναγιωτόπουλος
Γενικός Διευθυντής και Διευθυντής του Γυμνασίου της Σχολής Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου

1. Κύριε Παναγιωτόπουλε, η πρώτη ερώτησή μας αφορά τον τρόπο με τον οποίον επιτυγχάνεται η αρμονική σύζευξη τού χθες και τού σήμερα στο εκπαιδευτήριό σας, δεδομένου ότι η Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, για όσους τυχόν δεν το γνωρίζουν, λειτουργεί από το 1891 και έχει ήδη συμπληρώσει 123 χρόνια εκπαιδευτικής προσφοράς στην ελληνική κοινωνία.

Πράγματι, το Σχολείο μας μετράει πάνω από έναν αιώνα λειτουργίας και προσφοράς στην εκπαίδευση και την παιδεία του τόπου μας. Η παράδοση στο Σχολείο μας δεν είναι τυπικοί κανόνες, τους οποίους ακολουθούμε και αναπαράγουμε μηχανικά. Είναι η ιστορία μας, η σωρευμένη εκπαιδευτική και παιδαγωγική εμπειρία, τις οποίες κατανοούμε με στόχο την υπέρβαση και την ανανέωση. Η ιστορία του Σχολείου μας αποτελεί για μας ταυτόχρονα δέσμευση, αλλά και πηγή δύναμης.

Σε πρακτικό επίπεδο, οι βασικοί στόχοι που υλοποιούμε και οι αξίες που υπηρετούμε παραμένουν αναλλοίωτες. Κύρια επιδίωξή μας είναι η παροχή εκπαίδευσης υψηλού επιπέδου, που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και προσφέρει στους μαθητές μας όλα τα απαραίτητα εφόδια για τη μετέπειτα ζωή τους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Και ακόμη, η παροχή παιδείας και η καλλιέργεια των μαθητών μας σε διάφορους τομείς του πολιτισμού. Αυτά, λοιπόν, είναι τα στοιχεία που κρατούν αρραγή την πορεία μας στο χρόνο.

2. Στο σημείωμά σας που είναι αναρτημένο στο διαδικτυακό τόπο του εκπαιδευτηρίου κάνετε λόγο για το πνεύμα και την ατμόσφαιρα που διαπνέουν το σχολείο σας σαν το «ζείδωρο άνεμο». Θα θέλατε να μας εξηγήσετε τι εννοείτε όταν αναφέρεστε στο ζωογόνο αυτόν αέρα της εκπαιδευτικής σας κοινότητας;

Όσοι ασχολούνται με τον χώρο της εκπαίδευσης, γνωρίζουν πολύ καλά ότι βασικό στοιχείο της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των συμμετεχόντων – εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων. Η εμπιστοσύνη και η αρμονική συνεργασία είναι απαραίτητες προκειμένου να μπορέσει ένα Σχολείο να υπηρετήσει υψηλούς εκπαιδευτικούς και παιδαγωγικούς σκοπούς. Η ύπαρξη αυτών των στοιχείων, αλλά και η συνεχής δημιουργική αλληλεπίδραση μεταξύ τους είναι ο ζωογόνος αέρας που διαπνέει την εκπαιδευτική μας κοινότητα και είναι και αυτό που μας διαφοροποιεί και μας χαρακτηρίζει. Οι μαθητές μας σπουδάζουν σε ένα περιβάλλον, που χωρίς να χάνει τον οικογενειακό χαρακτήρα του, απαραίτητο για την υγιή ψυχική ανάπτυξή τους, είναι γεμάτο ερεθίσματα και νέες εμπειρίες. Το ταξίδι τους στον κόσμο της γνώσης είναι πραγματικά συναρπαστικό.

3. Πώς προσεγγίζετε στο σχολείο σας το ζήτημα των νέων τεχνολογιών και με ποιον τρόπο εντάσσετε τις τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας στη διδακτική διαδικασία;

Ένα σύγχρονο σχολείο οφείλει πάντα να αφουγκράζεται τις εξελίξεις ιδίως στο πεδίο των νέων τεχνολογιών αλλά, παράλληλα, να φροντίζει ώστε η ένταξή τους να μην αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά να ανταποκρίνεται στην ουσία.

Στο Σχολείο μας, η χρήση διαδραστικών συστημάτων, οι αναφορές στο διαδίκτυο, οι εικονικές περιηγήσεις, οι προσομοιώσεις εργαστηρίων και η γενικότερη αξιοποίηση ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού είναι πλέον δεδομένα και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος κάθε διδακτικής ώρας χωρίς, βέβαια, να τη μονοπωλούν. Επίσης, παρέχουμε στους μαθητές μας ένα πλήρες σύστημα διαχείρισης μαθημάτων, τη δυνατότητα απόκτησης προσωπικού ηλεκτρονικού χαρτοφυλακίου αλλά και ένα «ζωντανό» ηλεκτρονικό λεύκωμα που υποστηρίζει τη δημιουργική τους έκφραση.

Παράλληλα, οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας αποτελούν και ένα γνωστικό αντικείμενο που διδάσκεται μέσα από το μάθημα της Πληροφορικής σε όλες τις βαθμίδες ξεκινώντας από αυτήν της προσχολικής αγωγής. Στόχος μας δεν είναι μόνο η ουσιαστική επαφή των μαθητών με τον κόσμο των υπολογιστών και η απόκτηση των αντίστοιχων διπλωμάτων, αλλά και η δημιουργία και εμπέδωση ενός δομημένου, αναλυτικού τρόπου σκέψης μέσα από ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα διδακτικής προγραμματισμού, ρομποτικής, αυτοματισμών κ.ά. με έμφαση στη διαθεματικότητα.

4. Σε μια εποχή κρίσης, τόσο σε επίπεδο αριθμών όσο και, κυρίως, σε επίπεδο θεσμών και αξιών, ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού και ποια η σχέση μεταξύ διδάσκοντος και διδασκομένου;

Στην εποχή μας η σχέση διδάσκοντος και διδασκομένου είναι σαφώς πιο σύνθετη και περίπλοκη σε σύγκριση με το παρελθόν. Σήμερα, τα τεχνολογικά επιτεύγματα στον τομέα της πληροφορίας, η παγκοσμιοποίηση του διαδικτύου και η επανάσταση που έχει επιφέρει στην ενημέρωση, αλλαγές με τις οποίες η νέα γενιά είναι απόλυτα εξοικειωμένη, ασκούν πάνω της καθοριστική επιρροή. Τα νέα παιδιά, και όχι μόνον αυτά δυστυχώς, τείνουν να μυθοποιούν τη διαδικτυακή ενημέρωση και να τη θεωρούν σε μεγάλο βαθμό αποκλειστικό φορέα γνώσης και πληροφόρησης.

Αντίστοιχα, ως φυσική συνέπεια του πληροφοριακού αυτού καταιγισμού, ο ρόλος του δασκάλου έχει εξασθενήσει και ο ίδιος, πλέον, απομυθοποιείται στα μάτια των μαθητών θεωρούμενος εκπρόσωπος του παρωχημένου και ξεπερασμένου παρελθόντος. Ακριβώς, όμως, αυτή η εξασθένηση και συρρίκνωση του παραδοσιακού του ρόλου, βοηθά τον Δάσκαλο να επανακτήσει τα ουσιώδη χαρακτηριστικά του: τον καθοδηγητικό και «ηθοποιό» ρόλο του. Ωστόσο, η επανάκτηση δεν είναι δεδομένη ούτε συντελείται αυτομάτως.

Υποχρέωση του Δασκάλου είναι αναμφισβήτητα να παλέψει για να αποκαταστήσει τη σχέση του με το μαθητή, διότι η επιρροή που ασκεί στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του είναι καθοριστική. Μπορεί να αποτελέσει σταθερό σημείο αναφοράς στη ζωή του και να τον εφοδιάσει με όλα εκείνα τα στοιχεία που θα τον βοηθήσουν να μη χάσει τον προσανατολισμό του, ιδίως σε μια εποχή που η κρίση είναι γενικότερη και έχει επηρεάσει τις ηθικές και πνευματικές αξίες.

5. Παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις των κατά καιρούς υπευθύνων και τις συχνότατες αλλαγές στο εξεταστικό σύστημα, η ελληνική εκπαίδευση εξακολουθεί να νοσεί. Δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν σήμερα, πιστεύετε ότι υπάρχει δυνατότητα βελτίωσης και αναβάθμισης του εκπαιδευτικού μας συστήματος; Αν ναι, με ποιον τρόπο;

Και βέβαια, αρκεί να υπάρχουν μακροπρόθεσμος σχεδιασμός και αποκλειστικά παιδαγωγικά κριτήρια. Οι αλλαγές στο εξεταστικό σύστημα δεν συνεπάγονται αυτομάτως αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ο πυρήνας του εκπαιδευτικού μας συστήματος παραμένει για πολλές δεκαετίες αναλλοίωτος και, παρά τις κατά καιρούς φιλότιμες προσπάθειες, όλο το σύστημα αναχρονιστικό και ξεπερασμένο. Όσες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες επιχειρήθηκαν, συστηματικά προσέκρουαν στη λογική της διασφάλισης επαγγελματικών κεκτημένων ή επικράτησης κλαδικών διεκδικήσεων. Έτσι, δεν κατάφεραν να εναρμονιστούν με τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας ούτε να υπηρετήσουν τις ανάγκες του μαθητή. Όσο επικρατεί η λογική αυτή, καμία μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να ευδοκιμήσει και η ελληνική εκπαίδευση θα νοσεί. Αυτό είναι εθνικά επιζήμιο, αφού είναι παγκοίνως αποδεκτό ότι εκπαίδευση σημαίνει ανάπτυξη και χωρίς ανάπτυξη καμία κοινωνία δεν μπορεί να εξελιχθεί.

Πηγή: eduadvisor.gr

Δείτε περισσότερες Συνεντεύξεις: https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/synentefxeis