Αντώνης Γιαννόπουλος: Ο ρόλος της εκπαίδευσης είναι καθοριστικός για τη διαμόρφωση ενός κλίματος που ενισχύει την επιχειρηματικότητα

Συνέντευξη στο Λάμπρο Ρόδη για το eduadvisor.gr

Αντώνης Γιαννόπουλος,
Ph.D. in Marketing, MBA
- Marketing & Communication Manager, Corallia

«Με όπλο την επιστημονική γνώση και το αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, η Ελλάδα μπορεί να παράξει προϊόντα, υπηρεσίες και αποτελέσματα, που θα την κάνουν ξεχωριστή στη διεθνή αγορά σε συγκεκριμένους τομείς»… Μ` αυτή την παραδοχή αλλά και την προτροπή ταυτόχρονα, ο Αντώνης Γιαννόπουλος, Ph.D. in Marketing, MBA - Marketing & Communication Manager της Corallia, έρχεται να μας ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό τη σχέση μεταξύ της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας αλλά και να μας θυμίσει πως ακόμη και σήμερα η ελληνική αγορά έχει ανάγκη από την αναγνώριση της διάκρισης μεταξύ της δημιουργίας επιχείρησης και της επιχειρηματικότητας, όπως και μεταξύ της διαχείρισης και της ηγεσίας.

Κύριε Γιαννόπουλε, θέλω να ξεκινήσουμε με το ζήτημα της διασύνδεσης των πανεπιστημίων με τις επιχειρήσεις, δεδομένου ότι προέρχεστε από το χώρο του μάρκετινγκ με ερευνητικό-ακαδημαϊκό υπόβαθρο, μεταξύ άλλων. Πώς συνδυάζεται η θεωρία με την πράξη;

Η έρευνα που διεξάγεται στο χώρο του μάρκετινγκ διεθνώς έχει πολλά αποτελέσματα να αναδείξει με σημαντικές προεκτάσεις στην καθημερινή πρακτική των επιχειρήσεων. Εξάλλου ο ίδιος ο όρος του μάρκετινγκ ενέχει την έννοια της αγοράς αποδίδοντάς τη μάλιστα σε μορφή ρήματος (market + ing), διαφέροντας σημαντικά από άλλα επιστημονικά πεδία με θεωρητικό υπόβαθρο. Ακαδημαϊκοί και ερευνητές στο χώρο του μάρκετινγκ καλούνται να αναλύσουν και να επιλύσουν ζητήματα, που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σε στρατηγικό και τακτικό επίπεδο.

Παρόλα αυτά, η συμμετοχή στελεχών σε διεθνή συνέδρια μάρκετινγκ με ταυτόχρονη παρουσία ακαδημαϊκών και ερευνητών παραμένει μικρή, ενώ οι επιστημονικές δημοσιεύσεις στο μάρκετινγκ δεν φθάνουν στα γραφεία των επιχειρήσεων. Το «κενό» λοιπόν ανάμεσα στην ακαδημία και τον επιχειρηματικό κόσμο είναι αντιληπτό στους χώρους όπου παράγεται η γνώση για την ίδια τη βιομηχανία.

Η μειωμένη αξιοποίηση μάλιστα της γνώσης του μάρκετινγκ από τον επιχειρηματικό κόσμο γίνεται εμφανής στην Ελλάδα, όπου οι διδακτορικές σπουδές στο μάρκετινγκ «ταυτίζονται» με την ακαδημαϊκή καριέρα και η ερευνητική σταδιοδρομία δύσκολα αναγνωρίζεται ως προϋπηρεσία. Η αντίληψη του «μονόδρομου» στις σπουδές αποτελεί τα τελευταία χρόνια πεδίο συζήτησης μεταξύ των νέων ερευνητών στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και της εναρμόνισης των πολιτικών μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. σε επίπεδο εκπαίδευσης και έρευνας.

Όταν η θεωρία συνδυάζεται με την πράξη, τότε μόνο θετικά αποτελέσματα μπορούν να προκύψουν και τα οφέλη θα είναι πολλαπλασιαστικά και για την έρευνα και για τις επιχειρήσεις. Έχω την τιμή να προέρχομαι από ένα διεθνώς καταξιωμένο ελληνικό Πανεπιστήμιο στο συγκεκριμένο χώρο και να εργάζομαι στο ιδανικό περιβάλλον, που αναγνωρίζει και ενισχύει έμπρακτα τη συνεργασία μεταξύ Πανεπιστημίων και Βιομηχανίας.

Το μάρκετινγκ βρίσκει εφαρμογή σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Ποια πιστεύετε ότι είναι η συμβολή του στη φάση που βρίσκεται σήμερα η ελληνική οικονομία;

Το μάρκετινγκ ήταν για πολλά χρόνια παρεξηγημένο στην Ελλάδα και ακόμα και σήμερα η ταύτισή του με τη διαφήμιση, την προβολή και τα μέσα επικοινωνίας δεν έχει εκλείψει. Αν και ο ρόλος του στη διαμόρφωση των στρατηγικών στόχων των επιχειρήσεων είναι κομβικός, ακόμα αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό ή ως διακριτή επιχειρησιακή λειτουργία. Είναι πράγματι αλήθεια αυτό που συνηθίζουμε να λέμε, ότι δηλαδή από τη στιγμή που δημιουργήθηκαν Τμήματα με αυτή τη λειτουργία, το μάρκετινγκ απομονώθηκε σε ένα γραφείο. Η συμβολή του λοιπόν στη χάραξη της στρατηγικής των επιχειρήσεων δεν εξαρτάται από τον κλάδο δραστηριοποίησης. Το μάρκετινγκ μπορεί να αναπτυχθεί ως στρατηγική και ως τακτικές όπου υπάρχει αγορά και να λειτουργήσει ως «πυξίδα» για την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει ένας οργανισμός, με στόχο την επιβίωσή του και τη βελτίωση της απόδοσης.

Η ελληνική οικονομία έχει ανάγκη από μια νέα πορεία, καθώς ο ορίζοντας όλα αυτά τα χρόνια ήταν αρκετά περιορισμένος. Ακόμα και σήμερα η συζήτηση γίνεται με έμφαση σε οικονομικούς όρους με λογιστική αποτύπωση χρεών και ελλειμμάτων και λιγότερο σε όρους αγοράς με αξιολόγηση του μεριδίου αγοράς σε διεθνείς αγορές, των πωλήσεων, της δυναμικής τους κ.λπ. Σε αυτή τη λογική, το μάρκετινγκ μπορεί να αναδείξει τις ιδανικές επιλογές μεταξύ της εισόδου σε νέες ή της παραμονής σε υφιστάμενες, με νέα προϊόντα και υπηρεσίες ή με τα υπάρχοντα. Επομένως, ένας εξαγωγικός προσανατολισμός που δεν συνδέεται με στοχευμένες δράσεις σε συγκεκριμένες αγορές δεν μπορεί να προσφέρει λύση στα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Αν πραγματικά μπορούμε να προσδώσουμε χαρακτηριστικά προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα και τις υπηρεσίες που έχουν ως αφετηρία την Ελλάδα, τότε τα εμπόδια εισόδου σε νέες αγορές μπορούν να μειωθούν. Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει κόσμος «εκεί έξω» που είναι διατεθειμένος να αγοράσει ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες, εφόσον φυσικά μπορεί να μάθει γι’ αυτά, να κάνει την αντιστοίχιση με την ποιότητα αυτών, να γνωρίζει πού θα τα βρει και, πάνω από όλα, να έχουν ξεχωριστή αξία γι’ αυτόν. Ακόμα και σε μια εποχή αποπληθωρισμού και μείωσης του κόστους εργασίας, η διαφοροποίηση με μοναδικό κριτήριο την τιμή δεν αποτελεί μοναδική επιλογή και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί λανθασμένη.

Γενικά, θεωρείτε ότι έχουν γίνει βήματα για τη σύνδεση της επιχειρηματικότητας με την εκπαίδευση σήμερα;

Αν και οι συζητήσεις για την διάκριση της επιχειρηματικότητας από τους άλλους συντελεστές παραγωγής παραμένει, η σύνδεση της εκπαίδευσης με την επιχειρηματικότητα έχει εξελιχθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια. Σε αυτό έχει συντελέσει η δυνατότητα παρακολούθησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων για στελέχη, η εκπαίδευση και η καθοδήγηση στελεχών σε αντίστοιχα προγράμματα και, πολύ περισσότερο, οι δράσεις που στοχεύουν στη στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας. Η ελληνική αγορά έχει ανάγκη από την αναγνώριση της διάκρισης μεταξύ της δημιουργίας επιχείρησης και της επιχειρηματικότητας, όπως και μεταξύ της διαχείρισης και της ηγεσίας. Πρόκειται για έννοιες που συχνά συγχέονται και δημιουργούν ένα μόρφωμα πρακτικών χωρίς ταυτότητα. Ο ρόλος της εκπαίδευσης είναι καθοριστικός για τη διαμόρφωση ενός κλίματος που ενισχύει την επιχειρηματικότητα και κατ’ επέκταση την καινοτομία, την ηγεσία και την ανάληψη πρωτοβουλιών με στόχο την επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η αξιοποίηση των γνώσεων μεταφράζεται σε δημιουργικότητα και δημιουργία προστιθέμενης αξίας.

Το να κατεβάζεις ιδέες ίσως είναι αρκετά εύκολο. Το να τις μετατρέπεις σε πράξη μήπως είναι το δυσκολότερο;

Τα ερεθίσματα για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας μπορεί να πολλαπλασιάζονται. Η ανάληψη ρίσκου για την εφαρμογή μιας ιδέας σε πράξη είναι επίσης σημαντικό να επιβραβεύεται, καθώς μόνο τότε συντελείται πρόοδος και προκύπτουν αποτελέσματα, θετικά ή αρνητικά, τα οποία μπορούν να ωφελήσουν για τα επόμενα βήματα. Αυτό όμως που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι από την ιδέα ως την πράξη υπάρχουν πολλά στάδια, τα οποία σχετίζονται με την ανάπτυξη νέων προϊόντων στο πλαίσιο του μίγματος μάρκετινγκ. Ο προσανατολισμός στην αγορά έρχεται σε αυτό το σημείο να προσφέρει την «πυξίδα», για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του οργανισμού πριν η ιδέα γίνει πράξη. Σε διαφορετική περίπτωση, η μυωπική προσέγγιση προσανατολισμού στην παραγωγή και στις πωλήσεις συνδέεται με αρνητικά αποτελέσματα για την απόδοση των επιχειρήσεων. Εξάλλου, αν κάποιος δεν ξέρει που πάει, μάλλον θα καταλήξει κάπου αλλού.

Αναγνωρίζοντας τη συμπεριφορά του πελάτη και τις ιδιαιτερότητες της αγοράς, η ιδέα μπορεί να γίνει ευκολότερα πράξη και η πράξη να φέρει αποτέλεσμα, το οποίο μπορεί πιθανώς να οδηγήσει σε μελλοντικές επενδύσεις. Η ισχυροποίηση της διαπραγματευτικής θέσης στην αγορά, απέναντι σε συνεργάτες και δυνητικούς επενδυτές πηγάζει από αυτές τις ενέργειες, που συνδυάζονται σε ένα μίγμα δράσεων.

Ποια είναι τα δικά σας επόμενα βήματα;

Όταν ξεκίνησα να κάνω τη δική μου θεωρία πράξη, ταξίδευα συνεχώς για περίπου ενάμιση χρόνο μόνο για τις συναντήσεις με στελέχη στον τομέα των υπηρεσιών για τη διδακτορική μου έρευνα, ώστε να διεξαχθούν περισσότερες από 2.000 συνεντεύξεις. Την προσπάθεια αυτή στήριξε το ελληνικό Πανεπιστήμιο, δίνοντας βαρύτητα στην άμεση επαφή με τις επιχειρήσεις για την εκπόνηση της έρευνας. Σήμερα πλέον θα έλεγα ότι αυτή η προσπάθεια αναγνωρίστηκε και σε όρους επιχειρηματικής πρακτικής, ακολουθώντας μια καριέρα στον ίδιο χώρο που ερευνώ και μελετώ όλα αυτά τα χρόνια. Και οι δύο πλευρές υποστήριξαν ουσιαστικά τη διασύνδεση της έρευνας με την αγορά, η οποία βρίσκει έκφραση σε ένα δημιουργικό πεδίο ενασχόλησης με την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και την εξωστρέφεια. Δεν θα μπορούσα να τεκμηριώσω με καλύτερο τρόπο, μέσα από τη δική μου πορεία, τα οφέλη της διασύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά, ειδικά στο χώρο του μάρκετινγκ.

Προσωπικά, τι θα λέγατε σε πολλά παιδιά που κυνηγούν σήμερα το όνειρό τους;

Με όπλο την επιστημονική γνώση και το αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, η Ελλάδα μπορεί να παράξει προϊόντα, υπηρεσίες και αποτελέσματα, που θα την κάνουν ξεχωριστή στη διεθνή αγορά σε συγκεκριμένους τομείς. Η σύνδεση της χώρας με αυτά μπορεί να επηρεάσει τη συνολική εικόνα που υπάρχει για αυτή και να «τοποθετηθεί» σε διακριτή θέση στο μυαλό των διεθνών καταναλωτών, των πελατών, των τουριστών κ.λπ. Μόνο όμως αν υπάρχει όραμα, μπορούν να τεθούν στόχοι. Εφόσον υπάρχουν στόχοι, τότε ξεκινάει η αναζήτηση του τρόπου ή των τρόπων επίτευξής τους. Προτιμώ μάλιστα τη λέξη «στόχος» έναντι του όρου «στοίχημα» που πολύ συχνά χρησιμοποιείται όταν λαμβάνονται αποφάσεις. Το νόημα λοιπόν δεν είναι να «κερδίσουμε» ή να «χάσουμε», αλλά να διανύσουμε μια πορεία για την οποία θα είμαστε περήφανοι, θα αναγνωρίσουμε τον προορισμό χωρίς να ξεχάσουμε από πού ξεκινήσαμε και όπου θα αναδειχθούν αξιόλογα αποτελέσματα και επιτυχημένες συνεργασίες. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να μεταδώσουμε το αίσθημα της δημιουργίας και της συνεργασίας και να εμφυσήσουμε στους νέους το πάθος για να κάνουν πραγματικότητα τα όνειρά τους.

Πηγή: eduadvisor.gr

Δείτε περισσότερες Συνεντεύξεις: https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/synentefxeis