Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου
Ανάμεσα στους δασωμένους λόφους στα κεντρικά του νομού Έβρου απλώνεται το μαγευτικό Δάσος της Δαδιάς, ένα από τα σημαντικότερα καταφύγια αρπακτικών πουλιών σε όλη την Ευρώπη και ένας βιότοπος που φιλοξενεί πολλά σπάνια είδη της χλωρίδας. Το δάσος απλώνεται σε μια περιοχή που αποτελεί την νοτιοανατολική απόληξη των οροσειρών της Ροδόπης, ενώ λίγα χιλιόμετρα πιο ανατολικά κυλάει ο Έβρος. Η τεράστια οικολογική αξία της περιοχής οδήγησε το 1980 στην ανακήρυξη της ως Περιοχή Ειδικής Προστασίας, ενώ το 2006 κηρύχθηκε Εθνικό Πάρκο παίρνοντας την ονομασία του από τα πιο γνωστά χωριά που το περιβάλλουν. Η έκταση του Εθνικού Πάρκου φτάνει τα 428.000 στρέμματα, από τα οποία τα 72.900 στρέμματα είναι αυστηρά προστατευόμενη ζώνη. Χαρακτηρίζεται από συνεχόμενους ήρεμους λόφους, ατέλειωτα δάση με μικρά ανοίγματα που δημιουργήθηκαν από τις ανθρώπινες δραστηριότητες του παρελθόντος, μικρές ρεματιές, πυκνούς θαμνώνες, λόγγους και λίγους βραχώδεις σχηματισμούς. Σημαντικότερη κορυφή της περιοχής είναι το Κάψαλο που φτάνει μόλις τα 618 μέτρα, ενώ η Γκίμπρενα που υψώνεται στα 448 μέτρα πρωταγωνιστεί στο κέντρο της προστατευμένης περιοχής. Άλλες μικρές κορφές είναι η Μαύρη Κορφή (522 μ.), η Γερακίνα (448 μ.), ο Ταύρος (480 μ.) και ο Μπαλτζάς (354 μ.), ενώ η ψηλότερη κορυφή, το Αντά Τεπέ (654 μ.) βρίσκεται στα βορειοδυτικά σύνορα του Πάρκου. Ανάμεσα στους λόφους κυλάνε και δεκάδες μικρά ποτάμια και ρέματα που στη πλειοψηφία τους καταλήγουν στον Έβρο. Σημαντικότερα είναι το Μεγάλο Ρέμα, ο Προβατώνας, το Λυκερντζιώτικο, ο Καμηλοπόταμος, το Διαβολόρεμα και το Καζάνι. Στην καρδιά του Εθνικού Πάρκου υπάρχουν πολλά ερείπια εγκαταλελειμμένων οικισμών με πηγές, πέτρινα γεφύρια και άλλα ενδιαφέροντα πολιτιστικά στοιχεία του παρελθόντος. Στο δάσος υπάρχουν πολλοί δασικοί δρόμοι και υπέροχα μονοπάτια, ενώ το Κέντρο Ενημέρωσης του Φορέα Διαχείρισης στην Δαδιά και το παρατηρητήριο των αρπακτικών πουλιών δέχονται εκατοντάδες οικοτουρίστες κάθε χρόνο.
Η βλάστηση στην περιοχή παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία κάτι που οφείλεται στα διαφορετικά γεωστρώματα, στον συνδυασμό μεσογειακού και ηπειρωτικού κλίματος, στη γειτνίαση με την Ασία και στην ποικιλία των οικοσυστημάτων. Το κυριότερο δασικό είδος είναι η τραχεία πεύκη που ακολουθείται από λίγα μαυρόπευκα, τσερνοβελανιδιές, πλατύφυλλες βελανιδιές, πουρνάρια, αγριόκεδρα, σφενδάμια, γάβρους, σκλήθρα, οστρυές, κουμαριές, φράξους, πλατάνια, λεύκες, ιτιές, φιλίκια, κ.ά. Εδώ έχουν καταγραφεί κοντά στα 400 είδη φυτών από τα οποία ξεχωρίζουν τα ενδημικά της ευρύτερης περιοχής Minuartia greuteriana, Onosma kittanae, Viola serresiana και η ιτιά της Ξάνθης Salix xanthicola. Σημαντικά είδη είναι η παιώνια Paeonia peregrina, η αγριομηλιά Malus trilobata, η φριτιλάρια Fritillaria pontica, το Verbascum adrianopolitanum, η Tetraena alba, η λαδανιά Cistus laurifolius, η Comandra umbellata subsp elegans, η νεραγκούλα Ranunculus constantinopolitanus, τα βαλσαμόχορτα Hypericum cerastioides και Hypericum athoum και η Stellaria holostea. Άλλα ενδιαφέροντα είδη είναι οι κενταύριες Centaurea napulifera subsp tuberosa και Centaurea cyanus, η Aristolochia rotunda subsp rotunda, η αγριοτριανταφυλλιά Rosa pendulina, η Euphorbia seguieriana subsp niciciana, το γεράνι Geranium sanguineum, οι κρόκοι Crocus chrysanthus και Crocus pulchellus, η Globularia bisnagarica, οι ίριδες Iris sintenisii subsp sintenisii και Iris reichenbachii, η Knautia orientalis, το Laser trilobum, το Oenanthe pimpinelloides subsp pimpinelloides, η καμπανούλα Campanula persicifolia, η Moenchia mantica, το αγριογαρύφαλλο Dianthus cruentus, το Arum elongatum subsp elongatum, το Alyssum chalcidicum, η Ajuga laxmannii, ο Astragalus glycyphyllos, η VIola kitaibeliana, το Verbascum xanthophoeniceum και η Veronica jacquinii. Είναι σημαντικό ότι λίγο έξω από τα όρια του Πάρκου υπάρχουν μικροί πληθυσμοί από την σπάνια και πανέμορφη ορχιδεά Orchis punctulata, ενώ εδώ βγαίνουν 25 είδη από ορχιδέες με πιο σημαντικές τις Cephalanthera epipactoides, Cephalanthera rubra, Cephalanthera longifolia, Epipactis atrorubens, Himantoglossum jankae, Neottia nidus-avis, Platanthera chlorantha, Anacamptis laxiflora, Neotinea ustulata, Orchis purpurea και Orchis provincialis. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η παρουσία ενός απολιθωμένου δάσους κοντά στη Λευκίμμη με αξιόλογα, σχεδόν τέλεια διατηρημένα, ευρήματα που φτάνουν σε ηλικία τα 40.000.000 έτη.
Το Δάσος της Δαδιάς είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την ορνιθοπανίδα, που περιλαμβάνει περίπου 220 είδη, καθώς βρίσκεται πάνω στον μεγάλο ανατολικό μεταναστευτικό διάδρομο. Είναι εντυπωσιακό ότι από τα 38 είδη αρπακτικών που εμφανίζονται σε όλη την Ευρώπη, εδώ ζούνε τα 36 είδη. Στην κορυφή βρίσκονται ο μαυρόγυπας, που εδώ διατηρεί τον τελευταίο αναπαραγόμενο πληθυσμό της νοτιοανατολικής Ευρώπης και ο ασπροπάρης που βλέπει τους πληθυσμούς του να μειώνονται απελπιστικά κάθε χρόνο. Ακολουθούν τα κοπάδια των όρνεων και πολλά ακόμα αρπακτικά, όπως ο χρυσαετός, ο βασιλαετός, ο γερακαετός, ο κραυγαετός, ο στικταετός, ο φιδαετός, το διπλοσάινο, το σαΐνι, το ξεφτέρι, η γερακίνα, ο σφηκιάρης, ο ψαλιδιάρης, ο τσίφτης, η αετογερακίνα, ο πετρίτης, το χρυσογέρακο και το δεντρογέρακο. Άλλα είδη της Δαδιάς είναι ο μπούφος, η τυτώ, ο νανόμπουφος, η καμπίσια πέρδικα, ο μαυροπελαργός, η φάσσα, το φασσοπερίστερο, το τρυγόνι, το γυδοβίζι, ο μελισσοφάγος, η χαλκοκουρούνα, ο τσαλαπετεινός, ο συκοφάγος, ο πράσινος δρυοκολάπτης, ο μαύρος δρυοκολάπτης, η δεντροσταρήθρα, ο νεροκότσυφας, ο σπάνιος παρδαλοκεφαλάς, η λιοστριτσίδα, το αηδόνι, ο μελωδοτσιροβάκος, ο δεντροτσοπανάκος, ο δεντροβάτης, η κίσσα, ο κόρακας, ο χειμωνόσπινος, το σκαρθάκι, ο σταυρομύτης, ο πύρρουλας, το χρυσοτσίχλονο και το βουνοτσίχλονο.
Στο δάσος έχουν καταγραφεί 13 είδη αμφιβίων από τα οποία ξεχωρίζουν η σαλαμάνδρα, ο κοινός τρίτωνας, ο ανατολικός χτενοτρίτωνας, η σπάνια κοκκινομπομπίνα, ο φρύνος, ο δεντροβάτραχος, ο λιμνοβάτραχος και ο σβελτoβάτραχος. Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει 29 είδη με σημαντικότερα την μεσογειακή χελώνα, την γραικοχελώνα, τον τυφλίτη, την πρασινόσαυρα, την σπάνια ποντιακή σαύρα, τον οφίσοπα, την τοιχόσαυρα, την σαύρα του Ταύρου, τον τυφλίνο, τον έρυκα, τον στεφανοφόρο, τον έφιο, τον σπάνιο κεχρίτη, την σαΐτα, το νερόφιδο, τον λαφιάτη του Ασκληπιού, την οχιά και την οθωμανική οχιά. Η πανίδα των θηλαστικών είναι μοναδική, καθώς περιλαμβάνει περίπου 50 είδη. Στο δάσος ζούνε αγέλες λύκων και λίγα ζαρκάδια ενώ κοντά στον Έβρο υπάρχουν τσακάλια. Σπάνια θηλαστικά που δεν απαντώνται σε πολλές περιοχές της χώρας μας είναι το βρωμοκούναβο (Mustela putorius) και η στικτοϊκτίδα (Vormela peregusna). Άλλα είδη είναι η αγριόγατα, η βίδρα, η αλεπού, ο σκαντζόχοιρος, ο σκίουρος, η νυφίτσα, το δεντροκούναβο, ο ασβός, ο αγριόχοιρος, ο δασομυωξός, ο δεντρομυωξός και ο νανοποντικός. Εντυπωσιακός είναι ο αριθμός των νυχτερίδων που φτάνει τα 24 είδη από τα οποία σημαντικότερα είναι η μυωτίδα του Ντώμπεντον (Myotis daubentonii), ο ρινόλοφος του Μέχελυ (Rhinolophus mehelyi) και ο μεγάλος νυχτοβάτης (Nyctalus lasiopterus).
Στα ρέματα της περιοχής ζούνε και πολλά ενδιαφέροντα είδη της ιχθυοπανίδας, όπως το χέλι (Anguilla anguilla), ο βουλγαρογωβιός (Gobius bulgaricus), η θρακική μπριάνα (Barbus cyclolepis), το ευρωπαϊκό σίρκο (Alburnus alburnus), το τσιρώνι (Rutilus rutilus), η θρακοβελονίτσα (Cobitis strumicae), η στικτοβελονίτσα (Cobitis puncticulata) και ο τουρνάς (Esox lucius). Τέλος ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πολλά είδη πεταλούδων που ζούνε στην περιοχή με σημαντικότερες την Lycaena ottomana, την Agrodiaetus admetus, την Hipparchia fagi, την Satyrium acaciae και την Pseudophilotes vicrama.
Πηγή: naturagraeca.com
Δείτε περισσότερα "Μαθήματα πατριδογνωσίας": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/patridognwsia
