Άνδρος, αέρας ανωτερότητας
Σε προνομιακή γεωγραφική θέση, γέφυρα ανάμεσα στο Αιγαίο και την ηπειρωτική Ελλάδα, η Άνδρος είναι το βορειότερο νησί του συμπλέγματος των Κυκλάδων και δεύτερο σε έκταση μετά τη Νάξο.
Το ποικιλόμορφο φυσικό περιβάλλον της Άνδρου συνίσταται από οροσειρές και εύφορες πεδινές εκτάσεις, υπέροχες αμμουδερές παραλίες και βραχώδεις ακτές, πλούσια βλάστηση και άφθονα τρεχούμενα νερά.
Η αρχοντική Χώρα με την ξεχωριστή αρχιτεκτονική και τη σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα, το κοσμοπολίτικο Μπατσί, ο γραφικός Όρμος Κορθίου, τα ορεινά χωριά, οι αρχαιολογικοί χώροι και τα εκκλησιαστικά μνημεία γοητεύουν τους επισκέπτες της Άνδρου.
Στα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού συγκαταλέγονται τα ακόλουθα:
• Η αρχοντική Χώρα της Άνδρου, στο ανατολικό τμήμα του νησιού, με τα υπέροχα νεοκλασικά αρχοντικά και τα αξιόλογα μουσεία (Αρχαιολογικό, Ναυτικό, Σύγχρονης Τέχνης), διατηρεί ανέπαφη την αίγλη που της χάρισαν τα άξια τέκνα της, φημισμένοι εφοπλιστές και καπεταναίοι. Όμορφα σπίτια, δημόσια κτίρια, πλακόστρωτοι πεζόδρομοι και πλατείες, γραφικά σοκάκια, παλαιές εκκλησίες, εμπορικά καταστήματα, καφέ και εστιατόρια συνθέτουν την εικόνα του φημισμένου κυκλαδίτικου οικισμού.
• Βόρεια της Χώρας, στις ανατολικές ακτές του νησιού, η Άχλα, όρμος με θαυμάσια αμμουδερή παραλία. Κοντά στην παραλία, στο ακρωτήρι Γριά, είναι χτισμένος ο φάρος της Άχλας.
• Κοντά στον Άγιο Πέτρο, χωριό στα ανατολικά - βορειοανατολικά του Γαυρίου, ο κυλινδρικός πύργος του Αγίου Πέτρου, που χρονολογείται στους Ελληνιστικούς Χρόνους (4ος-3ος αιώνας π.Χ.) και διέθετε πέντε τουλάχιστον ορόφους.
• Στο μέσο περίπου της διαδρομής από το Γαύριο, λιμάνι της Άνδρου, προς το Βιτάλι, οικισμό απλωμένο σε γραφική κοιλάδα, η βυζαντινή εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, άλλοτε καθολικό μονής.
• Το Μπατσί, γραφικός τουριστικός οικισμός, απλωμένος αμφιθεατρικά γύρω από τον ομώνυμο όρμο με την αμμουδερή παραλία. Στο λιμάνι του δένουν αλιευτικά και εκδρομικά σκάφη.
• Χτισμένη στη θέση της αρχαίας Πόλης της Άνδρου, πολιτικού κέντρου του νησιού από τους Αρχαϊκούς έως και τους Πρωτοβυζαντινούς Χρόνους, η Παλαιόπολη, με υπέροχη θέα στο Αιγαίο. Στην ευρύτερη περιοχή έχουν εντοπιστεί ο γεωμετρικός οικισμός της Ζαγοράς, ο προϊστορικός οικισμός της Πλάκας και ο μεγάλος οχυρωμένος οικισμός της Νεολιθικής και της Πρωτοκυκλαδικής Ι Περιόδου στο οροπέδιο του Στρόφιλα.
• Στις Στενιές, όμορφο χωριό, χτισμένο σε εξαίρετο φυσικό περιβάλλον, ο πύργος Μπίστη - Μουβελά, τριώροφο κτίσμα του 17ου αιώνα, αξιόλογο δείγμα οχυρωμένης κατοικίας.
• Ο Όρμος Κορθίου, όμορφος οικισμός με παραδοσιακό χρώμα, χτισμένος στο μυχό ανοιχτού όρμου με εκτεταμένη παραλία. Πίσω από τον οικισμό απλώνονται πεδινές εκτάσεις με καλλιέργειες.
• Βόρεια του Όρμου Κορθίου, η ακρογιαλιά «Της γριάς το πήδημα».
• Σε απόσταση 5,5 χλμ Β από τα Αποίκια, χωριό με πυκνή βλάστηση και τρεχούμενα νερά (γνωστή σε όλους, η πηγή Σάριζα), η μονή του Αγίου Νικολάου. Από τις αγιογραφίες του καθολικού (18ος αιώνας) της μονής σώζονται μόνον ίχνη. Αξιόλογης τέχνης είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο και ο δεσποτικός θρόνος του ναού. Στη μονή του Αγίου Νικολάου φυλάσσονται πατριαρχικά σιγίλια, λειτουργικά βιβλία και χρυσοκέντητα άμφια.
• Πάνω από το χωριό Φάλλικα, η μονή της Παναχράντου και του Αγίου Παντελεήμονος, που ιδρύθηκε το 10ο αιώνα από τον Νικηφόρο Β’ Φωκά, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του κατά των Αράβων της Κρήτης. Στο καθολικό της μονής φυλάσσονται εικόνα της Παναγίας που θεωρείται έργο του ευαγγελιστή Λουκά, η κάρα του Αγίου Παντελεήμονος και λείψανα άλλων αγίων.
• Στους Μένητες, χωριό χτισμένο σε περιοχή με τρεχούμενα νερά και αιωνόβια δέντρα, οι πηγές του Διονύσου, με τις χαρακτηριστικές λεοντοκεφαλές.
• Οι παραλίες Χρυσή Άμμος, στη διαδρομή από Γαύριο προς Μπατσί, Φελλός, βορειοδυτικά του Γαυρίου, Σελιενίτης, στη βορειοδυτική ακτογραμμή της Άνδρου, και Χαλκολιμνιώνας, στη δυτική ακτογραμμή της Άνδρου, νότια - νοτιοανατολικά της Παλαιόπολης.
*Φωτογραφία: Το εκκλησάκι της Παναγίας της Θαλασσινής στη Χώρα της Άνδρου
Βαγγέλης Στεργιόπουλος
Δείτε περισσότερα "Μαθήματα πατριδογνωσίας": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/patridognwsia
