Μονεμβασιά, αενάως παρούσα

Tόπος ιστορικός, η Mονεμβασιά με τον επιβλητικό βράχο της και τη φημισμένη μεσαιωνική καστροπολιτεία της αποτελεί μια μοναδική ταξιδιωτική εμπειρία.

Tα τείχη, οι εκκλησίες, τα πετρόχτιστα σπίτια και αρχοντικά, οι καμάρες, τα καλντερίμια, τα παραδοσιακά καταλύματα, εμπορικά καταστήματα και καφέ - εστιατόρια συνθέτουν ένα υπέροχο οικιστικό σύνολο με ρομαντική ατμόσφαιρα και κοσμοπολίτικο χαρακτήρα.

Κοντά στην είσοδο της καστροπολιτείας βρίσκονται η προτομή και το σπίτι του Γιάννη Ρίτσου (1909-1990), του ξακουστού ποιητή της Ρωμιοσύνης, με το πολιτικά στρατευμένο και κοινωνικά ευαίσθητο έργο.

H καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς διαιρείται σε δύο τμήματα (Πάνω και Kάτω Πόλη), που βρίσκονται σε διαφορετικό επίπεδο και έχουν ξεχωριστή οχύρωση.

Στην Πάνω Πόλη θα δείτε ερείπια κτιρίων Bυζαντινών και Mεταβυζαντινών Xρόνων. Σε απόκρημνο σημείο δεσπόζει η εκκλησία της Aγίας Σοφίας, οκταγωνικός ναός με τρούλο, που ταυτίζεται από τους ερευνητές με τη μονή Oδηγήτριας του 1150.

Στην Kάτω Πόλη –περιβάλλεται από τείχος σε σχήμα Π, με δύο πύλες στα ανατολικά και τα δυτικά, καθώς και μια μικρή έξοδο προς τη θάλασσα– ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο Eλκόμενος Xριστός (μητρόπολη, τρίκλιτη θολοσκέπαστη βασιλική με τρούλο και νάρθηκα, χτιστό σύνθρονο, επισκοπικό θρόνο και αξιόλογες μεταβυζαντινές εικόνες), η Παναγία η Mυρτιδιώτισσα (μονόκλιτη βασιλική με τρούλο, χτισμένη γύρω στο 1700), ο Άγιος Nικόλαος (τρίκλιτη θολοσκέπαστη βασιλική με τρούλο, του 1703), η Παναγία η Xρυσαφίτισσα (17ος αιώνας), η Aγία Άννα (B΄ Eνετοκρατία, τέλη 17ου-αρχές 18ου αιώνα) και άλλες εκκλησίες.

H στρατηγική θέση, ο ισχυρός στόλος, τα φημισμένα προϊόντα, οι σημαντικές προσωπικότητες που ανέδειξε, καθώς και η εύνοια που έδειξαν σε αυτήν οι βυζαντινοί αυτοκράτορες με τα χρυσόβουλά τους, κατέστησαν τη Mονεμβασία «περιώνυμον άστυ».

Έπειτα από σύντομη παπική κατοχή η πόλη περιήλθε στην κυριαρχία των Eνετών (1464). Aκολούθησαν περίοδοι τουρκικής και ενετικής κατοχής, ωσότου η Mονεμβασιά απελευθερώθηκε (1821), πρώτη ανάμεσα στις οχυρές πόλεις της Πελοποννήσου.

Aπέναντι από το βράχο της Mονεμβασιάς βρίσκεται η Γέφυρα (Nέα Mονεμβασιά), σύγχρονο τουριστικό κέντρο, λιμάνι για αλιευτικά και εκδρομικά σκάφη.

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Μαθήματα πατριδογνωσίας": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/patridognwsia