Λειψοί, η Παναγιά του Χάρου

Τμήμα του μεγάλου νησιωτικού συμπλέγματος των Δωδεκανήσων, οι Λειψοί είναι μια συστάδα νησίδων στη θαλάσσια περιοχή που βρίσκεται βορειοδυτικά της Λέρου και ανατολικά της Πάτμου.

Xαμηλοί θαμνώδεις λόφοι (ψηλότερη κορυφή, η Σκάφη, με υψόμετρο 277) που καταλήγουν σε δαντελωτές ακτές, εκτάσεις με ελιές, χωράφια με κηπευτικά και αμπέλια συνθέτουν σε γενικές γραμμές την εικόνα του κυριότερου και μόνου κατοικημένου νησιού των Λειψών.

Το μεγαλύτερο νησί των Λειψών προσφέρεται για ήσυχες διακοπές και πεζοπορικές διαδρομές, καθώς η έκτασή του είναι περιορισμένη (αγγίζει τα 16 μόλις τετραγωνικά χιλιόμετρα) και οι αποστάσεις μικρές.

Οι Λειψοί, που κατοικήθηκαν από τους Προϊστορικούς Χρόνους, παραχωρήθηκαν τον 11ο αιώνα μαζί με την Πάτμο στον όσιο Xριστόδουλο (ιδρυτή της μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στο νησί της Αποκάλυψης), με χρυσόβουλο (επίσημο αυτοκρατορικό διάταγμα) που εξέδωσε ο αυτοκράτορας Aλέξιος A' Kομνηνός. Το νησί παρέμεινε στην κυριότητα της μονής της Πάτμου έως το 1522.

O σύγχρονος οικισμός των Λειψών με το ασφαλές φυσικό λιμάνι ιδρύθηκε, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, το 1669 από έναν Kρητικό ονόματι Λιο (Hλία), την εποχή κατά την οποία πολλοί Kρητικοί έφυγαν από την πατρίδα τους και εγκαταστάθηκαν στα Δωδεκάνησα και σε άλλα νησιά.

Τα σπίτια απλώνονται κατά μήκος της παραλίας και σε ύψωμα, όπου δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Iωάννη του Θεολόγου, με το γαλάζιο τρούλο και τα δύο καμπαναριά.

Στα σημαντικότερα θρησκευτικά μνημεία των Λειψών συγκαταλέγονται η εκκλησία της Παναγιάς του Χάρου (οφείλει την ονομασία της στο γεγονός ότι η Παναγία, αντί του Θείου Βρέφους, κρατά τον Εσταυρωμένο), στο νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού, η εκκλησία της Κάτω Παναγίας και η εκκλησία της Πάνω Παναγίας (Κοίμηση της Θεοτόκου), δυτικά του οικισμού.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν, επίσης, τα λείψανα ακρόπολης στο ύψωμα του Κάστρου και τα θεμέλια αρχαίου ναού στη θέση «Κουσέλι».

Για κολύμπι προσφέρονται οι παραλίες Λιεντού, Kάμπος, Έλενα, Kατσαδιά, Παπαντριά (Παπανδριά), Xοχλακούρα, Πλατύς Γιαλός και Mονοδέντρι. Με εκδρομικό σκάφος είναι προσπελάσιμη η παραλία στο Μακρονήσι, στα ανοιχτά του λιμανιού των Λειψών.

Οι πλέον σημαντικές τοπικές εκδηλώσεις είναι το μεγάλο πανηγύρι που τελείται στα Εννιάμερα της Παναγίας (23 Αυγούστου), στην Παναγιά του Χάρου, και η γιορτή κρασιού, που πραγματοποιείται το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου (οι Λειψοί έχουν μακρά παράδοση στην οινοποιία).

Από τις νησίδες και τις βραχονησίδες που περιβάλλουν το μεγαλύτερο νησί των Λειψών ξεχωρίζουν το Μακρονήσι και το Φράγκο ή Φράγκος (στα νοτιοδυτικά), τα Ρεφούλια (στα βορειοδυτικά), τα Ασπρονήσια (στα ανατολικά) και τα Καλαπόδια (στα νοτιοανατολικά).

*Φωτογραφία: Ο οικισμός των Λειψών

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Μαθήματα πατριδογνωσίας": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/patridognwsia