Κάσος, το Πόλιν και η Ελληνοκαμάρα
Η Κάσος, νησί του συμπλέγματος των Δωδεκανήσων ανάμεσα στην Κάρπαθο και την ανατολική ακτογραμμή της Κρήτης, διαθέτει πολλές φυσικές ομορφιές, ζωντανές παραδόσεις και πανάρχαια ιστορία.
Η πρωτεύουσα του νησιού, το Φρυ, και οι τέσσερις υπόλοιποι οικισμοί του (Αγία Μαρίνα, Αρβανιτοχώρι, Παναγία και Πόλι) απλώνονται σε μικρή λεκάνη ανοιχτή προς βορράν.
Oι βραχώδεις ακτές του νησιού σχηματίζουν λίγα δαντελωτά ακρογιάλια για κολύμπι. Όμορφες αμμουδιές υπάρχουν στο νησάκι Αρμάθια, δυτικά της Κάσου.
Το σπήλαιο της Eλληνοκαμάρας, η ακρόπολη στο Πόλιν, την αρχαία πρωτεύουσα του νησιού, και ο Eμπορειός είναι από τις γνωστές αρχαιολογικές θέσεις.
Eνδιαφέρον παρουσιάζουν η κοιλάδα του Άργους, το σπήλαιο Σελάι, καθώς και οι μονές του Aγίου Γεωργίου στις Xαδιές και του Aγίου Mάμαντος στο νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού.
Αρχαιότερη αναφορά στην πορεία της Κάσου μέσα στο χρόνο θεωρούνται οι στίχοι στην Ιλιάδα του Ομήρου, σύμφωνα με τους οποίους η Κάσος έλαβε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο μαζί με τη Νίσυρο, την Κάρπαθο, την Κω και τις Καλύδνες νήσους.
Τα πρώτα ίχνη κατοίκησης στο νησί ανάγονται στην Ύστερη Νεολιθική Περίοδο/Πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Υπάρχουν ενδείξεις μόνιμης εγκατάστασης με μινωικά χαρακτηριστικά κατά τη Μέση και τις αρχές της Ύστερης Εποχής του Χαλκού.
Κατά τους Μυκηναϊκούς Χρόνους το κέντρο δραστηριότητας εντοπίζεται στο βόρειο τμήμα της Κάσου, στη φύσει οχυρή θέση Πόλιν.
Κατά τους Ιστορικούς Χρόνους η πρωτεύουσα του νησιού παρέμεινε στη θέση Πόλιν, γύρω από το ύψωμα της μυκηναϊκής ακρόπολης.
Οι Κάσιοι εμφανίζονται σε φορολογικούς καταλόγους της Αθηναϊκής Συμμαχίας (5ος αιώνας π.Χ.). Κατά τους Ελληνιστικούς Χρόνους το νησί ήταν ανεξάρτητο, ενώ κατά το α' μισό του 2ου αιώνα π.Χ. υπήχθη στο ροδιακό κράτος.
Επί Ρωμαιοκρατίας και κατά τους Παλαιοχριστιανικούς Χρόνους η κύρια οικιστική εγκατάσταση της Κάσου μεταφέρθηκε στην παραλία γύρω από τον όρμο του Εμπορειού.
Το νησί κατελήφθη το 1207 από τους Ενετούς της Κρήτης και το 1537 από τους Τούρκους, που παραχώρησαν αυτοδιοίκηση στους κατοίκους του.
Οι Ρωσοτουρκικοί και οι Ναπολεόντειοι Πόλεμοι συντέλεσαν στη δημιουργία ισχυρής ναυτικής δύναμης στο νησί. Κατά τη διάρκεια της Eπανάστασης του 1821 ο εξοπλισμένος στόλος της Κάσου, από τους σημαντικότερους νησιωτικούς στόλους της Μεσογείου, τέθηκε στην υπηρεσία του Aγώνα, πράξη που το νησί πλήρωσε πολύ ακριβά στις 7 Ιουνίου 1824, όταν ο αιγυπτιακός στόλος με τη βοήθεια Τουρκαλβανών το κατέστρεψε ολοσχερώς (ολοκαύτωμα Κάσου).
Στα σημαντικότερα γεγονότα των κατοπινών χρόνων ανήκουν η συμμετοχή των Kασίων στα έργα διάνοιξης της διώρυγας του Σουέζ (1859-1869) και η εγκατάστασή τους στην Aίγυπτο (Αλεξάνδρεια και Κάιρο), απ’ όπου βοήθησαν σημαντικά το νησί.
Η Κάσος ενσωματώθηκε επίσημα στην Ελλάδα το 1948.
Βαγγέλης Στεργιόπουλος
Δείτε περισσότερα "Μαθήματα πατριδογνωσίας": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/patridognwsia
