Σαμοθράκη, οι Μεγάλοι Θεοί και οι Γατελούζοι

Τόπος άρρηκτα δεμένος με το περίφημο άγαλμα της Νίκης, ένα από τα πλέον διάσημα εκθέματα του Μουσείου του Λούβρου στο Παρίσι, η Σαμοθράκη είναι ένα νησί προικισμένο από τη φύση, με πηγές, ρυάκια, λιμνούλες, καταρράκτες, πυκνή βλάστηση και βοτσαλωτές ακρογιαλιές.

Το Θρακικό και το Αιγαίο πέλαγος αγκαλιάζουν τη Σαμοθράκη, το νησί με την ψηλότερη κορυφή του Αιγαίου, το Φεγγάρι (1.611 μ.), στο όρος Σάος.

Στη Χώρα, την πρωτεύουσα του νησιού, έναν παραδοσιακό οικισμό με κεραμοσκεπή σπίτια, μικρές πλατείες και πλακόστρωτα δρομάκια, ξεχωρίζουν η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, προστάτιδα της Σαμοθράκης, το κάστρο των Γατελούζων και το Λαογραφικό Μουσείο, που κρατά ζωντανή την παράδοση του νησιού.

Πόλο έλξεως για τους επισκέπτες της Σαμοθράκης αποτελούν ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο της Παλαιόπολης, με τα μνημεία και τα αρχιτεκτονικά σύνολα του ιερού των Μεγάλων Θεών.

Το ιερό αυτό ήταν αφιερωμένο στη λατρεία και την τέλεση μυστηρίων των Μεγάλων Θεών, που αναφέρονται από τους αρχαίους συγγραφείς με το όνομα Κάβειροι (η ταυτότητα και η φύση τους παραμένει αινιγματική).

Η θρησκευτική δραστηριότητα στο χώρο ανάγεται στον 7ο αιώνα π.Χ. Οι μόνιμες κατασκευές χρονολογούνται από το α’ μισό του 4ου αιώνα π.Χ. έως την Πρώιμη Αυτοκρατορική Περίοδο.

Το ιερό γνώρισε τη μέγιστη ακμή του τον 3ο και το 2ο αιώνα π.Χ. Η λατρεία των Μεγάλων Θεών και η μύηση στα μυστήριά τους έπαυσαν στα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ.

Κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Παλαιόπολης, σε ύψωμα με όμορφη θέα, στέκουν οι πύργοι των Γατελούζων, που μας μεταφέρουν νοερά στην εποχή όπου ο γνωστός γενοβέζικος οίκος έχτιζε κάστρα και πύργους στο νησί, για να διασφαλίσει την κυριαρχία του.

Στολίδια της Σαμοθράκης αποτελούν το ξωκλήσι της Παναγίας της Κρημνιώτισσας, στην κορυφή βράχου με μαγευτική θέα στην αμμουδερή παραλία της Παχιάς Άμμου, η θέση «Γριά Βάθρα» κοντά στα Θέρμα (άφθονα τρεχούμενα νερά, λιμνούλες, μικροί καταρράκτες, πλατάνια, καστανιές κ.ά.), ο πύργος του Φονιά, από την εποχή των Γατελούζων, η κοιλάδα και οι καταρράκτες του Φονιά, σε περιοχή με θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον (πυκνή βλάστηση, κρυστάλλινα νερά, λιμνούλες), και η παραλία των Κήπων, με τα χαρακτηριστικά μαύρα βότσαλα.

* Φωτογραφία: Η Χώρα της Σαμοθράκης, παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Μαθήματα πατριδογνωσίας": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/patridognwsia