Ευρυτανία, ο Ασπροπόταμος και η γέφυρα του Μανώλη

Μια ξεχωριστή θέση ανάμεσα στα φυσικά στολίδια της Ευρυτανίας καταλαμβάνουν τα ποτάμια της, που προσφέρουν πανέμορφες εικόνες στους ταξιδιώτες και έντονες συγκινήσεις στους λάτρεις των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Σημείο αναφοράς αποτελεί, ασφαλώς, ο δεύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας, ο Αχελώος, ποτάμιος θεός στην αρχαιότητα και πρώτος γιος του Ωκεανού και της Γης, σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση.

Ο Αχελώος είναι ευρέως γνωστός και ως Ασπροπόταμος, είτε εξαιτίας της άσπρης λάσπης που κατεβάζει και των άσπρων χαλικιών στις όχθες του, είτε εξαιτίας του γεγονότος ότι αφρίζει την άνοιξη, όταν λιώνουν τα χιόνια.

Ο πλουσιότερος από την άποψη του όγκου των υδάτων γηγενής ποταμός της χώρας μας πηγάζει από την περιοχή του όρους Λάκμου (Περιστέρι), πλησίον του Μετσόβου, ακολουθεί πορεία από βορρά προς νότον και εκβάλλει, έχοντας καλύψει μιαν απόσταση περίπου 220 χιλιομέτρων, στο Ιόνιο πέλαγος, απέναντι από τις Εχινάδες, σύμπλεγμα νησίδων κοντά στις ακαρνανικές ακτές.

Το φράγμα Κρεμαστών, που κατασκευάστηκε το 1965 κοντά στη συμβολή του Αχελώου με τους παραποτάμους του, Αγραφιώτη και Ταυρωπό (Μέγδοβα), σχημάτισε την τεχνητή λίμνη Κρεμαστών. Η βαρκάδα και οι διαδρομές με κανό - καγιάκ στη μαγευτική λίμνη δίνουν την ευκαιρία στους φυσιολάτρες να ανακαλύψουν τις κρυμμένες ομορφιές της και να απολαύσουν τις μοναδικές χρωματικές συνθέσεις και εναλλαγές.

Ο Αχελώος αρχίζει τη διαδρομή του εντός των ευρυτανικών εδαφών στην περιοχή της γέφυρας Αυλακίου (στα όρια με την Αιτωλοακαρνανία και την Καρδίτσα), κοντά στο χωριό Νέο Αργύρι, σχηματίζοντας ένα φαράγγι σπάνιας φυσικής ομορφιάς.

Τα νερά του περνούν στη συνέχεια κάτω από τη γέφυρα της Τέμπλας, ιστορικό διατηρητέο μνημείο σε μια πολύ ωραία τοποθεσία, κοντά στο χωριό Τοπόλιανα.

Επόμενο σημαντικό τοπόσημο είναι η γέφυρα της Τατάρνας, στη λίμνη Κρεμαστών, που συνδέει την Ευρυτανία με την Αιτωλοακαρνανία. Κοντά στη γέφυρα βρίσκεται το χωριό Τριπόταμο, με την περίφημη μονή Τατάρνας (Παναγίας Φανερωμένης), που ιδρύθηκε περί τα μέσα του 16ου αιώνα.

Στη λίμνη Κρεμαστών είναι χτισμένη και η γέφυρα της Επισκοπής (κοντά στον ομώνυμο σύγχρονο οικισμό), που ενώνει και πάλι την Ευρυτανία με την Αιτωλοακαρνανία. Η θέση «Τσαγκαράλωνα», κοντά στο χωριό Φιδάκια, προσφέρει υπέροχη θέα στη λίμνη Κρεμαστών και τη γέφυρα της Επισκοπής.

Ανατολικά του Αχελώου, εντός της Ευρυτανίας, ρέουν προς τη λίμνη Κρεμαστών οι δύο σημαντικοί παραπόταμοί του, ο Αγραφιώτης και ο Ταυρωπός (Μέγδοβας).

Ο Αγραφιώτης πηγάζει από την καρδιά του ορεινού συγκροτήματος των Ευρυτανικών Αγράφων (εξ ου και η ονομασία του) και εκβάλλει στη λίμνη Κρεμαστών, αφού ακολουθήσει πορεία προς νότον μέσα από ένα επιβλητικό τοπίο (δάσος από πλατάνια, απόκρημνοι ορεινοί όγκοι, φαράγγια με ορθοπλαγιές).

Μοναδικό θέαμα προσφέρει το τελευταίο γεφύρι του Αγραφιώτη πριν από το σημείο όπου ο ποταμός εκβάλλει στη λίμνη Κρεμαστών. Πρόκειται για την ξακουστή γέφυρα του Μανώλη, που σύμφωνα με την τοπική παράδοση οφείλει την ονομασία της στον πρωτομάστορα Μανώλη, ο οποίος καταγόταν από τη Δάφνη Ευρυτανίας. Το ιστορικό διατηρητέο μνημείο χρονολογείται από το 1654 και είναι βυθισμένο εν μέρει κατά περιόδους, ανάλογα με τη στάθμη των υδάτων.

Ανατολικά του Αγραφιώτη ρέει ο μεγαλύτερος παραπόταμος του Αχελώου, ο Ταυρωπός ή Μέγδοβας, ένα από τα ωραιότερα ορεινά ποτάμια της Ελλάδας, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα στις παρόχθιες εκτάσεις του. Ο Ταυρωπός πηγάζει από τα Άγραφα Καρδίτσας, σχηματίζει στο πέρασμά του την περίφημη λίμνη Νικολάου Πλαστήρα και συνεχίζει μετά το φράγμα τη διαδρομή του έως τη λίμνη Κρεμαστών.

Τις όχθες του Ταυρωπού ενώνουν εντός των εδαφών της Ευρυτανίας το πέτρινο γεφύρι της Βίνιανης, ιστορικό μνημείο σε απόσταση 4 χιλιομέτρων ανατολικά από τη Νέα Βίνιανη, και η σιδερένια γέφυρα του Ταυρωπού, σε απόσταση 5 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά από τη Νέα Βίνιανη, όπου αναπτύσσονται υπαίθριες αθλητικές δραστηριότητες (ράφτινγκ και κανό - καγιάκ).

Ευρυτανία: ο ρους των ποταμών, ο ρους της ιστορίας.

* Φωτογραφία: Η γέφυρα του Μανώλη, λίγο πριν από το σημείο όπου ο Αγραφιώτης εκβάλλει στη λίμνη Κρεμαστών

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Μαθήματα πατριδογνωσίας": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/patridognwsia