Πόσο καλά αρχαία ελληνικά γνωρίζετε; Αν διαβάσετε αυτόν τον πάπυρο μπορεί να κερδίσετε 500 χιλιάδες ευρώ

Ερευνητές στην Οξφόρδη αποκρυπτογράφησαν μέρος ενός ρωμαϊκού παπύρου που μετατράπηκε σε… κάρβουνο όταν ο Βεζούβιος εξερράγη πριν από περίπου δύο χιλιάδες χρόνια. Το επίτευγμα αποτελεί ορόσημο στην προσπάθεια ανάκτησης μιας από τις καλύτερες βιβλιοθήκες της αρχαιότητας. Ωστόσο μόνο μερικά ελληνικά γράμματα έχουν διαβαστεί μέχρι στιγμής και βραβεία συνολικού ύψους 500 χιλιάδων ευρώ προσφέρονται σε οποιονδήποτε μπορεί να σημειώσει περαιτέρω πρόοδο.

Η ιστορία του παπύρου της Βιβλιοθήκης Bodleian, που φυλάσσεται στη Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη και είναι γνωστή στους μελετητές ως PHerc.172, ξεκίνησε στο Αρχαίο Ερκολάνο ή Ερκουλάνεουμ (δηλαδή Αρχαίο Ηράκλειο) μια πόλη περίπου 20 χλμ. βορειοδυτικά της Πομπηίας η οποία επίσης επλήγη με τρόπο παρόμοιο με την Πομπηία από την ηφαιστειακή έκρηξη αλλά γενικότερα τόσο η ύπαρξη της όσο και η καταστροφή της έμειναν στη σκιά της Πομπηίας. Οι ερευνητές έχουν κάνει χρήση των πιο ισχυρών μηχανημάτων ακτίνων Χ στον κόσμο, τα οποία είναι διαθέσιμα σε ειδικούς του Πανεπιστήμιου της Οξφόρδης.

Στις αρχές του 19ου αιώνα έξι πάπυροι ανάμεσα στους οποίους το PHerc.172 δόθηκαν από τον Φερδινάνδο Δ’, τον βασιλιά της Νάπολης και της Σικελίας, στον μελλοντικό βασιλιά Γεώργιο Δ’ της Αγγλίας. Λέγεται ότι οι πάπυροι ανταλλάχθηκαν με κάποια καγκουρό.

Ο εύθραυστος πάπυρος που μοιάζει με κάρβουνο θα διαλυόταν αν κάποιος προσπαθούσε να τον ξετυλίξει, αλλά το υλικό έχει σαρωθεί από ένα από τα πιο ισχυρά μηχανήματα ακτίνων Χ στον κόσμο στις εγκαταστάσεις του Diamond Light Source στο Χάργουελ, νότια της Οξφόρδης.

Αυτό έδωσε μια τρισδιάστατη ψηφιακή αναπαράσταση που επέτρεψε να εξεταστούν τα σφιχτά τυλιγμένα μεμονωμένα στρώματα παπύρου. Χρησιμοποιήθηκε ειδικό λογισμικό για να «ξεδιπλωθεί» ουσιαστικά το τρισδιάστατο μοντέλο και αυτά τα δεδομένα έχουν γίνει διαθέσιμα στο κοινό μέσω του έργου Vesuvius Challenge, που δημιουργήθηκε από τον Νατ Φρίντμαν, επενδυτή της Silicon Valley.

Ο διαγωνισμός

Από την άνοιξη του 2023 πολλοί ειδικοί και μη έχουν προσκληθεί να διαγωνιστούν για χρηματικά έπαθλα βοηθώντας στην ανάγνωση άλλων παπύρων που έχουν βρεθεί στο Αρχαίο Ηράκλειο και έχουν σαρωθεί με τον ίδιο τρόπο. Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να ασχοληθούν με την ανάπτυξη λογισμικού που να μπορεί να ανιχνεύσει το μελάνι και να διαβάσει τα γράμματα κάτι όμως εξαιρετικά δύσκολο δεδομένης της… καρβουνιασμένης πλέον κατάστασης του πάπυρου.

Το PHerc.172 είναι ο πέμπτος πάυπρος από το Αρχαίο Ηράκλειο που γίνεται μέρος του διαγωνισμού. Φέτος τρεις μαθητές μοιράστηκαν ένα βραβείο 700.000 δολαρίων για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την ανάγνωση τμημάτων ενός ειλητάρου που είχε δοθεί στον Ναπολέοντα από τον Φερδινάνδο το 1802 και τώρα κρατείται από το Ινστιτούτο Γαλλίας στο Παρίσι.

Αυτός το ειλητάριο αποκαλύφθηκε ότι ήταν έργο του Φιλόδημου, ενός Επικούρειου φιλόσοφου και ποιητή, και μόνο ένα μέρος του έχει διαβαστεί μέχρι στιγμής. Ο πάπυρος της Οξφόρδης έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, είπαν οι διοργανωτές του νέου διαγωνισμού, και αυτά θα μπορούσαν να σημαίνουν ότι είναι πιο ευανάγνωστος.

«Είναι η πρώτη φορά που το μελάνι ενός παπύρου από το Αρχαίο Ηράκλειο παρουσιάζεται με τόσο ξεκάθαρη αντίθεση στην αξονική τομογραφία ακτίνων Χ», εξήγησαν. Αυτό υποδηλώνει ότι χρησιμοποιήθηκε μελάνι μεγαλύτερης πυκνότητας από ό,τι στον πάπυρο του Παρισιού. Σε ορισμένα σημεία, η γραφή είναι καθαρή μόνο σε κάθε άλλη γραμμή. «Βουτούσε ο γραφέας το στυλό του κάθε δύο γραμμές;» ρώτησαν.

Οι παπυρολόγοι επιβεβαίωσαν γρήγορα ότι το κείμενο του παπύρου της Οξφόρδης είναι ελληνικό. «Είμαστε στο κατώφλι της ανάκτησης ολοκληρωμένων λέξεων», δήλωσαν οι διοργανωτές του διαγωνισμού. Αυτό περιλαμβάνει αυτό που φαίνεται να είναι η αρχή της ελληνικής λέξης διατροπή, που θα σήμαινε κάτι σαν «σύγχυση, ταραχή ή αηδία».

Οι πάπυροι και τα ειλητάρια ανακαλύφθηκαν σε μια βίλα στο Αρχαίο Ηράκλειο το 1750. Ίσως ήταν η πιο υπέροχη της πόλης και οι ιστορικοί θεωρούν πιθανότατα χτίστηκε από τον πεθερό του Ιουλίου Καίσαρα. Αυτό που φαίνεται να είναι μια ελληνική βιβλιοθήκη φιλοσοφίας, με περίπου 800 ειλητάρια, έχει ανασκαφεί, αλλά μεγάλο μέρος της δομής δεν έχει ακόμη εξερευνηθεί. Το κτίριο μπορεί επίσης να περιέχει μια μεγαλύτερη ρωμαϊκή βιβλιοθήκη.

Οι ιστορικοί εικάζουν ότι ένα τέτοιο δωμάτιο θα μπορούσε να περιέχει χαμένες ιστορίες, ποίηση και δράμα, η ανάκτηση των οποίων θα ήταν συγκρίσιμη με την ανάσταση του κλασικού πολιτισμού που παρατηρήθηκε κατά την Αναγέννηση.

Πηγή: naftemporiki.gr

Δείτε περισσότερα "Γλωσσικά... πάθη": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/glwssika