Ο ιχθύς και ο μυς

Λέξεις που έλκουν την καταγωγή τους από την αρχαία ελληνική γλώσσα, τα ουσιαστικά ιχθύς και μυς προκαλούν αρκετά προβλήματα στους χρήστες της νέας ελληνικής γλώσσας σε ό,τι αφορά την κλίση τους.

Ανατρέχοντας στο Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας του Ιωάννη Σταματάκου, βλέπουμε ότι τα εν λόγω ουσιαστικά απαντούν πράγματι όπως ακριβώς τα γνωρίζουμε κι εμείς σήμερα, και μάλιστα χωρίς να έχει μεταβληθεί ούτε κατ’ ελάχιστον το σημασιολογικό περιεχόμενό τους εδώ και χιλιάδες χρόνια: ο μεν ιχθύς είναι το ψάρι (η ονομαστική πληθυντικού οι ιχθύες δηλώνει και την αγορά ψαριών, την ψαραγορά), ο δε μυς είναι ο ποντικός, ο αρουραίος (ο ποντικός των αγρών) και μεταφορικά ο μυς του σώματος, ο μυώνας, το μούσκουλο.

Στην αρχαία ελληνική γλώσσα τα φωνηεντόληκτα καταληκτικά μονόθεμα ουσιαστικά της γ’ κλίσης ιχθύς και μυς κλίνονται ως εξής:

ΕΝΙΚΟΣ

Ονομαστική ιχθύς/μυς
Γενική ιχθύος/μυός
Δοτική ιχθύϊ/μυΐ
Αιτιατική ιχθύν/μυν
Κλητική ιχθύ/μυ

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

Ονομαστική ιχθύες/μύες
Γενική ιχθύων/μυών
Δοτική ιχθύσι(ν)/μυσί(ν)
Αιτιατική ιχθύς/μυς
Κλητική ιχθύες/μύες

Ερχόμενοι τώρα και στα καθ’ ημάς, διαπιστώνουμε ότι το ζήτημα της κλίσης των υπό εξέταση ουσιαστικών είναι περίπλοκο, καθώς οι απόψεις που προβάλλονται στα σχολικά εγχειρίδια και τα λεξικά της νεοελληνικής γλώσσας είναι ποικίλες, ενίοτε δε αντικρουόμενες και αλληλοαναιρούμενες.

Κατόπιν ενδελεχούς μελέτης και προβαίνοντας σε ένα συγκερασμό των διαφόρων απόψεων, προτείνουμε την ακόλουθη κλίση των ουσιαστικών ιχθύς και μυς στη νέα ελληνική γλώσσα:

ΕΝΙΚΟΣ

Ονομαστική ιχθύς/μυς
Γενική ιχθύος/μυός
Αιτιατική ιχθύ/μυ

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

Ονομαστική ιχθύες/μύες
Γενική ιχθύων/μυών
Αιτιατική ιχθύς/μυς

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

Δείτε περισσότερα "Γλωσσικά... πάθη": https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/glwssika