Πανεπιστήμια: Το σχέδιο του υπουργείου για τη διαγραφή των «αιώνιων» φοιτητών και την ασφάλεια των ΑΕΙ

Διπλή παρέμβαση σε φοίτηση και ασφάλεια στα ΑΕΙ για την εύρυθμη λειτουργία των ιδρυμάτων μέσω σχεδίου νόμου προωθεί το αρμόδιο υπουργείο Παιδείας.

Το Υπουργείο Παιδείας προχωρά σε ριζικές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των πανεπιστημίων, με διπλό στόχο τη διασφάλιση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της ασφάλειας στους πανεπιστημιακούς χώρους καθώς και τη ρύθμιση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης, βάζοντας τέλος στο φαινόμενο των «αιώνιων φοιτητών».

Αναφορικά με την ασφάλεια το νέο σχέδιο στηρίζεται σε έξι βασικούς άξονες, που περιλαμβάνουν την ενίσχυση του ποινικού πλαισίου, τη δημιουργία μηχανισμών άμεσης αντίδρασης και τη λογοδοσία των διοικητικών αρχών των ιδρυμάτων.

Συγκεκριμένα, επεκτείνεται το άρθρο 168 του Ποινικού Κώδικα ώστε να περιλαμβάνει και τη ρητή προστασία της λειτουργίας των πανεπιστημίων από διαταραχές, ενώ αυστηροποιούνται οι ποινές για οργανωμένες και βίαιες ενέργειες, με δυνατότητα επιβολής κάθειρξης έως 10 ετών. Παράλληλα, καθιερώνονται αυτοδίκαιες κυρώσεις σε φοιτητές που παρανομούν, όπως η άμεση αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας, η αφαίρεση δικαιωμάτων πρόσβασης και η δυνατότητα οριστικής διαγραφής σε περιπτώσεις αμετάκλητης καταδίκης για κακουργήματα.

Η πειθαρχική διαδικασία εξορθολογίζεται, με θεσμοθέτηση ενιαίου Πειθαρχικού Συμβουλίου ανά ίδρυμα και δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα, ενώ εισάγεται ρήτρα ευθύνης για τα όργανα διοίκησης που αδρανούν. Η χρήση τεχνικών μέσων, όπως το ψηφιακό σύστημα ελεγχόμενης πρόσβασης με την ακαδημαϊκή ταυτότητα και η εγκατάσταση μέσων παρακολούθησης με σεβασμό στα προσωπικά δεδομένα, συνιστούν μέτρα που έρχονται να θωρακίσουν τον πανεπιστημιακό χώρο από έκνομες ενέργειες.

Σημαντική καινοτομία αποτελεί η πρόβλεψη για άμεση επιβάρυνση των υπαιτίων με το κόστος αποκατάστασης των φθορών σε δημόσια περιουσία, το οποίο θα εισπράττεται όπως κάθε άλλη οφειλή προς το Δημόσιο. Επιπλέον, συστήνεται Εθνικό Παρατηρητήριο Βίας στα Πανεπιστήμια, με αρμοδιότητα την καταγραφή περιστατικών, την εκπόνηση σχεδίων πρόληψης και τη διαμόρφωση κουλτούρας μηδενικής ανοχής στη βία και τον εκφοβισμό.

Βασικά σημεία νομοθετικής παρέμβασης:

Ενίσχυση του Ποινικού Οπλοστασίου:

Επέκταση του άρθρου 168 ΠΚ, ώστε η έννοια της «διατάραξης λειτουργίας υπηρεσίας» να καλύπτει ρητά πλέον, για πρώτη φορά, και τη λειτουργία των πανεπιστημίων.

Αυστηροποίηση ποινών για οργανωμένες και βίαιες ενέργειες, έως και κάθειρξη 10 ετών, σε περιπτώσεις σοβαρών επιθέσεων και φθορών.

Νέες διατάξεις για άμεση απαγόρευση εισόδου των κατηγορουμένων σε πανεπιστημιακούς χώρους, αμέσως μετά την δίωξη.

Την εποπτεία αναλαμβάνει ειδικά ορισμένος εισαγγελέας σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη, με κεντρικό συντονισμό από αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου.

Καθιέρωση Αυτοδίκαιων Κυρώσεων:

Άμεση αναστολή φοιτητικής ιδιότητας για όσους παρανομούν.

Αφαίρεση δικαιωμάτων πρόσβασης, παροχών και συμμετοχής σε ακαδημαϊκές δραστηριότητες.

Οριστική διαγραφή σε περιπτώσεις αμετάκλητης καταδίκης για βαριά κακουργήματα.

Εξορθολογισμός της Πειθαρχικής Διαδικασίας και διασφάλιση λογοδοσίας:

Θεσμοθέτηση ενός ενιαίου Πειθαρχικού Συμβουλίου ανά Ίδρυμα, με νέα σύνθεση και δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα.

Ρήτρα θεσμικής ευθύνης για τα διοικητικά όργανα που αδρανούν, με πειθαρχικές κυρώσεις έως παύση από το αξίωμα.

Μετατροπή της πειθαρχικής διαδικασίας σε απολύτως δεσμευτική θεσμική υποχρέωση, κατοχυρωμένη με σαφή όρια, υποχρεώσεις και συνέπειες, ώστε η προστασία της ακαδημαϊκής λειτουργίας να εδράζεται όχι μόνο στο περιεχόμενο του κανόνα, αλλά και στην εγγυημένη εφαρμογή του.

Τεχνικά Μέσα Ελεγχόμενης Πρόσβασης και Ταυτοποίησης:

Καθιέρωση ψηφιακού συστήματος ελεγχόμενης πρόσβασης με χρήση ακαδημαϊκής ταυτότητας.

Λειτουργία επιπέδων ελέγχου και κέντρου επιχειρήσεων.

Εγκατάσταση μέσων παρακολούθησης με αυστηρές εγγυήσεις προστασίας των προσωπικών δεδομένων όλων.

Το πλαίσιο δεν μένει σε θεωρητικό επίπεδο αλλά τίθεται σε παραγωγική λειτουργία, αφού το ΥΠΑΙΘΑ βεβαιωθεί σε συνεργασία με τα ιδρύματα ότι είναι έτοιμες οι υποδομές, τα πρωτόκολλα ασφαλείας και τις εγγυήσεις προστασίας δεδομένων.

Αποζημίωση για Φθορές Δημόσιας Περιουσίας:

Άμεση διαδικασία τεκμηρίωσης και κοστολόγησης ζημιών σε σύντομες χρονικές προθεσμίες.

Καταλογισμός στους υπαίτιους, με βεβαίωση ποσού το οποίο θα εισπράττεται όπως κάθε οφειλή προς το Δημόσιο.

Σύσταση Εθνικού Παρατηρητηρίου Βίας στα Πανεπιστήμια:

Καταγραφή περιστατικών βίας και σχεδίαση προληπτικών δράσεων.

Προώθηση κουλτούρας μηδενικής ανοχής στη βία και τον εκφοβισμό.

Τέλος χρόνου για τους αιώνιους φοιτητές

Παράλληλα με τις παρεμβάσεις για την ασφάλεια, το Υπουργείο Παιδείας προχωρά και στη ρύθμιση του χρόνου φοίτησης στα ΑΕΙ. Η νέα νομοθεσία προβλέπει την καθιέρωση ανώτατης διάρκειας φοίτησης, με βάση τον Ν. 4957/2022, όπου ορίζεται ότι κάθε φοιτητής δικαιούται να φοιτά έως και τέσσερα επιπλέον εξάμηνα πέραν της ελάχιστης διάρκειας του προγράμματος (ή έξι για προγράμματα όπως η Ιατρική). Σε περίπτωση υπέρβασης αυτής της περιόδου, προβλέπεται αυτοδίκαιη διαγραφή του φοιτητή, δύο μήνες μετά την ολοκλήρωση της εξεταστικής του Σεπτεμβρίου.

Ωστόσο, προβλέπεται και ένας μηχανισμός «τελευταίας ευκαιρίας» για φοιτητές που βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους. Οι φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 75% των απαιτούμενων πιστωτικών μονάδων (ECTS) θα μπορούν να λάβουν παράταση έως δύο εξάμηνα για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, ή έως τρία εξάμηνα εφόσον απαιτείται πρακτική άσκηση ή διπλωματική εργασία. Ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν για κατηγορίες φοιτητών όπως εργαζόμενοι, γονείς, άτομα με αναπηρία, εγκυμονούσες, φοιτητές με προβλήματα υγείας και αθλητές υψηλών επιδόσεων, που θα έχουν δυνατότητα μερικής φοίτησης ή αναστολής έως και δύο έτη.

Τέλος, για όσους φοιτητές διαγραφούν λόγω υπέρβασης του ανώτατου χρόνου, παρέχεται η δυνατότητα επανένταξης μέσω κατατακτηρίων εξετάσεων. Το ποσοστό εισακτέων μέσω κατατακτηρίων αυξάνεται από 12% σε 20%, ενώ σε περιφερειακά ΑΕΙ και Θεολογικές Σχολές μπορεί να φτάσει έως και το 30%. Το δικαίωμα αυτό δίνεται και σε φοιτητές που έχουν κατοχυρώσει τουλάχιστον 120 πιστωτικές μονάδες πριν τη διαγραφή τους.

Οι άξονες της τελευταίας ευκαιρίας για 35.000 αιώνιους φοιτητές

Καθιέρωση ανώτατης διάρκειας φοίτησης με σαφή όρια

Επιβεβαιώνεται η βούληση μεταρρύθμισης του Ν. 4957/2022 σύμφωνα με τον οποίο ορίζεται ανώτατος χρόνος σπουδών (ελάχιστη διάρκεια +4 ή +6 εξάμηνα).

Σε περίπτωση υπέρβασης, προβλέπεται αυτοδίκαιη διαγραφή δύο μήνες μετά την ολοκλήρωση της επαναληπτικής εξεταστικής του Σεπτεμβρίου.

Μηχανισμός τελευταίας ευκαιρίας» για ενεργούς φοιτητές

Παράταση φοίτησης έως δύο εξάμηνα (ή τρία, αν απαιτείται πρακτική άσκηση ή διπλωματική εργασία).

Αφορά φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 75% των απαιτούμενων πιστωτικών μονάδων.

Ευέλικτες ρυθμίσεις για ειδικές κατηγορίες

Δυνατότητα μερικής φοίτησης και αναστολής έως δύο έτη για εργαζόμενους, φοιτητές με αναπηρία, γονείς ανηλίκων, εγκυμονούσες, αθλητές υψηλών διακρίσεων και φοιτητές με σοβαρά προβλήματα υγείας.

Νέα ευκαιρία μέσω κατατακτηρίων εξετάσεων

Αύξηση ποσοστού εισακτέων από 12% στο 20%, ενώ σε περιφερειακά ΑΕΙ και Θεολογικές Σχολές φτάνει το 30%.

Δικαίωμα συμμετοχής και για φοιτητές που διαγράφηκαν λόγω υπέρβασης του χρόνου, εφόσον έχουν κατοχυρώσει τουλάχιστον 120 πιστωτικές μονάδες.

Πηγή: dnews.gr

Δείτε περισσότερα εκπαιδευτικά νέα: https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/ekpaideftika-nea