Διάκριση φοιτητών από πανεπιστήμια της Αθήνας σε παγκόσμιο διαγωνισμό
Την κατάκτηση του Αργυρού Μεταλλίου και του Βραβείου Καλύτερου Βίντεο Προώθησης για το project τους πέτυχαν 12 προπτυχιακοί φοιτητές από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Συνθετικής Βιολογίας iGEM. Η ομάδα iGEM Athens που εκπροσωπεί τρίτη φορά την Αθήνα στον ομώνυμο διαγωνισμό, βραβεύτηκε με Ασημένιο Μετάλλιο, μετά το Χρυσό του 2019 και το Χάλκινο του 2018, συνεχίζοντας την παράδοση των διακρίσεων των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων της Αθήνας.
Για πρώτη φορά φέτος, η ομάδα απέσπασε εκτός του Μεταλλίου, ένα επιπλέον Ειδικό Βραβείο για το Καλύτερο Βίντεο προώθησης του project τους MORPHÆ, ανάμεσα σε 249 ομάδες από 36 χώρες παγκοσμίως. Όπως επισήμανε εκ μέρους της ομάδας, η Ελευθερία Κελεφιώτη Στρατηδάκη, φοιτήτρια Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, «είναι σημαντικό να αναδείξουμε και να ενθαρρύνουμε μέσα από την iGEM Athens, την ερευνητική διαδικασία σε προπτυχιακό επίπεδο με μία ομάδα ισοδύναμης συμμετοχής φοιτητών και φοιτητριών, καθώς και την επάξια συμμετοχή των ελληνικών ΑΕΙ σε παγκόσμιους διαγωνισμούς».
Το κύριο πρόβλημα που απασχόλησε την ομάδα είναι η τοξικότητα των βαφών που χρησιμοποιούνται σε πλήθος προϊόντων καθημερινής χρήσης. Στόχος του project MORPHÆ, ήταν η παραγωγή ενός καινοτόμου χρωματισμένου και βιοδιασπώμενου υλικού σε αντικατάσταση υλικών, που επικαλύπτονται με τοξικές, για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, βαφές.
Παρά τις πρωτόγνωρες συνθήκες της φετινής χρονιάς με περιορισμένη πρόσβαση σε εργαστήρια, η ομάδα κατάφερε να εντυπωσιάσει την επιστημονική κοινότητα Συνθετικής Βιολογίας με μια πρωτότυπη ερευνητική ιδέα, εμπνευσμένη από τα χρώματα στη Φύση. Το χρώμα μπορεί να είναι αποτέλεσμα που οφείλεται είτε σε χημικές χρωστικές είτε στη φυσική δομή των επιφανειών.
Ειδικότερα, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες παρατήρησαν το μπλε ιριδίζον χρώμα στα φτερά της πεταλούδας Morpho, το οποίο ανήκει στη δεύτερη κατηγορία και ονομάζεται δομικό χρώμα. Δηλαδή, το φαινόμενο του δομικού χρώματος προκαλείται από χωρικές γεωμετρίες στην κλίμακα των νανομέτρων, οι οποίες αλληλεπιδρούν με το φως με κανόνες οπτικής.
Τα βακτήρια από το γένος Flavobacterium, τα οποία εμφανίζουν φυσικά δομικό χρώμα, όταν σχηματίζουν βιοφίλμ, τροποποιούνται γενετικά, ώστε να παράγουν ένα υλικό που είναι χρωματισμένο, επειδή διατηρεί την παραπάνω χωρική ιδιότητα. H ομάδα λειτουργεί ως εξής: επιχειρεί να σχεδιάσει ένα δομικά χρωματισμένο βιοϋλικό, αποτελούμενο από το βιοδιασπώμενο και ανθεκτικό πολυμερές της βακτηριακής κυτταρίνης. Η παραγωγή του υλικού σχεδιάζεται να μεταφερθεί στο επιλεγμένο βακτηριακό στέλεχος από άλλα παράγωγα στελέχη. Στο τελευταίο στάδιο της διαδικασίας τα βακτήρια απομακρύνονται από την κυτταρίνη, ώστε το τελικό προϊόν να είναι ακυτταρικό και ασφαλές για χρήση σε συσκευασίες, ως επικάλυψη σε υφάσματα και λοιπά υλικά. Η διαδικασία αυτή επικυρώνεται από προσομοιώσεις και υπολογιστικά μοντέλα για να προβλεφθούν οι συνθήκες, υπό τις οποίες θα επιτυγχανόταν η διατήρηση του δομικού χρώματος.
Στο πλαίσιο της ενασχόλησης της ομάδας με το έργο, πραγματοποιήθηκαν πολλαπλές συζητήσεις με ειδικούς από διαφορετικούς τομείς, ώστε να αποκτηθεί μία σφαιρική εικόνα τόσο του προβλήματος, που επρόκειτο να αντιμετωπιστεί, όσο και να συζητηθούν καλές πρακτικές για την αντιμετώπισή του.
Επιπλέον, ένας από τους στόχους της ομάδας ήταν η εκλαϊκευση της επιστήμης και η σύνδεση του θέματος της συνθετικής βιολογίας με το ευρύ κοινό – κι αυτό επιτεύχθηκε μέσα από διαδικτυακές δράσεις, στις οποίες συμμετείχε η ομάδα.
Υποστηρικτές της προσπάθειας υπήρξαν το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ), καθώς και οι εταιρείες Pfizer και CSL Behring. Το έργο πραγματοποιήθηκε υπό την επιστημονική επίβλεψη και καθοδήγηση της καθηγήτριας Μοριακής Γενετικής Ανθρώπου του Τμήματος Βιολογίας ΕΚΠΑ, Δρ. Παναγούλας Κόλλια, του αναπληρωτή καθηγητή Βιοτεχνολογίας της Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, Δρ. Ευάγγελου Τόπακα και της επίκουρης καθηγήτριας Γενετικής του Τμήματος Βιοτεχνολογίας ΓΠΑ, Δρ. Βασιλικής Κουμάντου.
Η ομάδα απαρτίζεται από τους: Δήμο Ασλάνη (Χημικοί Μηχανικοί, ΕΜΠ), Ορσαλία Βελουδίου (Ιατρική, ΕΚΠΑ), Μαριάννα Ιωαννίδου (Βιοτεχνολογία, ΓΠΑ), Σπύρο Κανελλόπουλο (Βιολογία, ΕΚΠΑ), Ελευθερία Κελεφιώτη Στρατηδάκη (Χημικοί Μηχανικοί, ΕΜΠ), Καλλιόπη Μπελέγρη (Βιολογία, ΕΚΠΑ), Γιώργο Μπρουτζάκη (Βιολογία, ΕΚΠΑ), Κλεονίκη Πυλαρινού (Χημικοί Μηχανικοί, ΕΜΠ), Ναταλία Σαλπέα (Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί και Μηχανικοί Υπολογιστών, ΕΜΠ), Βασιλεία Σπυριδάκη (Χημικοί Μηχανικοί, ΕΜΠ), Ανδρέα Αθανάσιο Τζώντζο Ντεκμάκ (Βιοτεχνολογία, ΓΠΑ) και Ηλία Τούμπε (Χημικοί Μηχανικοί, ΕΜΠ).
Πηγή: kathimerini.gr
Δείτε περισσότερα εκπαιδευτικά νέα: https://eduadvisor.gr/index.php/arthra/ekpaideftika-nea
